Colette Cuijpers officieel benoemd tot lector Recht & Digitale technologie

Met het mini-symposium ‘De jurist digi(vertaler)’ werd donderdag 5 oktober Colette Cuijpers officieel lector Recht en Digitale Technologie aan de Juridische Hogeschool. De sfeer tijdens het symposium kenmerkte zich als persoonlijk en warm.

Vervangt de robot de rechter?

De eerste spreker op het symposium is Jelle van Veenen, oud-collega van Colette bij TILT: Tilburg Institute for Law, Technology, and Society van Tilburg University. Jelle is nu Legal service designer bij Kennedy Van der Laan en bijzonder actief in het juridische werkveld als het gaat om digitale technologie. Jelle begint zijn lezing met vragen als “Gaat de robot mijn baan overnemen?” en “Vervangt de robot straks de rechter?”. Terechte vragen die naar boven komen in de rechtspraak. Maar hoe ziet zo’n robot er eigenlijk uit en wat doet deze dan daadwerkelijk in de praktijk?

Robots zijn gewoon machines, een innovatie die we ook in het recht moeten inzetten. Het gaat er alleen niet om of je wordt vervangen door een robot, maar om hoe je informatietechnologie inzet bij de werkzaamheden van een jurist. Het kan werk voor je doen, maar dan op een andere, efficiëntere manier. Bijvoorbeeld informatie voor je zoeken én screenen. Maar ook tools die je werk eenvoudiger en sneller maken, zoals een digitaal contract. Zo nemen scouts van Nike deze mee op een iPad als ze op zoek zijn naar talenten. Ook digitale checklists waardoor vragen sneller kunnen worden afgehandeld, is een voorbeeld van efficiëntie met behulp van digitale technologie.

De kennis zit in ons hoofd, computers en digitale technologie gaan dat niet overnemen, maar gaan daar wel op inspelen. Dat brengt niet alleen verandering in onze werkwijze, maar ook in onze (bedrijfs)cultuur. Jelles tip aan onze rechtenstudenten is dan ook: doe niet alleen juridische kennis op en train meer vaardigheden, maar omarm het idee dat er ruimte is om dingen anders aan te pakken!

Innoveer met gezond verstand

Vervolgens krijgt Corien Prins het woord. Corien is Voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en hoogleraar bij TILT. Colette is bij Corien gepromoveerd. Corien is ook degene geweest die Colette heeft voorgedragen voor het lectorschap aan de Juridische Hogeschool.

Corien stelt dat er een rijkdom is aan toepassingen van ‘big data’ binnen de rechtspraak. Denk aan een website als datagraver.com, waar zowel small data als big data wordt geanalyseerd.

Om hiervan gebruik te maken, zijn helemaal geen grote aanpassingen nodig. Toch wordt er door de rechtspraak met argwaan gekeken naar politie en advocatenkantoren die hierin flinke stappen zetten. Want wat betekent dat dan voor de rechtspraak? Die moet hierin mee, stelt Corien.

De samenleving verwacht de kwaliteitsslag, de rechtspraak kan hierin niet achterblijven. Rechters kunnen hun kop hiervoor niet in het zand steken, het is er!

Onze multidisciplinaire hbo-juristen kunnen een belangrijke rol vervullen in innovatie en het gebruik van big data in de rechtspraak. Uiteraard is zorgvuldige omgang met (big) data vereist, maar innoveer met gezond verstand, zegt Corien. Ben open en transparant en stel je ook kwetsbaar op.

Out-of-the-box (mee)denken

Als derde mag Shirley Schijvens het publiek toespreken. Shirley is eigenaar van Schijvens Corporate Fashion, dit bedrijf maakt al ruim 150 jaar bedrijfskleding voor grote ketens als Hema, Karwei en Intratuin. Shirley is al bijna 30 jaar Colette haar beste vriendin.

Schijvens is een van de koplopers in de textielindustrie als het gaat om duurzaam werken en textiel recyclen. Slechts 35% van de markt gaat hierin mee en dat merkt ze in de concurrentie! Shirley pleit dan ook voor wetgeving hierin, zodat de markt eerlijker wordt. Ook hier is transparantie belangrijk en zou Shirley graag zien dat de consument beter wordt voorgelicht. Daar speelt digitale technologie ook een rol in. Door middel van track-and-trace codes op kledinglabels kan de consument bijvoorbeeld zien waar het kledingstuk vandaan komt en of het duurzaam gemaakt is.

Ook op andere terreinen wordt Schijvens echter belemmerd door wetgeving in haar passie om duurzaam te innoveren. Het bedrijf moet door allerlei regels en verdragen heel veel extra kosten maken in het recycleproces wat gerecyclede kleding een stuk duurder maakt dan nieuw geproduceerde kleding. Terwijl in eerste instantie gerecyclede textiel goedkoper is dan een geheel nieuw kledingstuk maken. Hierin moeten juristen out-of-the-box (mee)denken. Net als Shirley doet door haar klanten als gelijkwaardige partner te betrekken in het innovatieproces.

Na de pauze die muzikaal wordt omlijst door pianist Lars Zebergs, ook een bekende van Colette, spreekt Fontys bestuurslid Els Verhoef over de betekenis van het lectoraat voor studenten en de opleiding. De innovatie dendert voort en er zijn nu al oneindig veel vragen. De juristen die wij opleiden vertalen digitale innovaties en de bijkomende vragen naar de juridische praktijk. Het worden professionals die weten te reflecteren op deze ontwikkelingen.
De jurist van de toekomst

Perspectieven

Colette is dan ook erg trots om het lectoraat Recht en Digitale Technologie te morgen presenteren aan 150 collega’s van de Juridische Hogeschool en TILT, vakgenoten, vertegenwoordigers uit het juridische werkveld, studenten, familie en andere belangstellenden. Ze laat ons de drie perspectieven zien waar het lectoraat op focust en presenteert de belangrijkste doelen.

Technologische revolutie

De vierde technologische revolutie is van start gegaan. Dit brengt ons heel veel voordelen en kansen, maar neemt ook risico’s met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan de ransomware-aanvallen van de afgelopen tijd. Het is daarom belangrijk om kaders te stellen en dat brengt weer reguleringsvragen met zich mee. Het lectoraat houdt zich vooral bezig met het eerste perspectief: regulering van (de impact) van digitale technologie op het recht. Wat mag wel en wat mag of kan niet met de camera’s die tegenwoordig overal hangen, het aftappen van internet, met bodyscans? Heel veel data wordt gedeeld, is dit veilig? Ook zijn drones, de aansprakelijkheid daarvan en de gegevens die daarmee worden verzameld een thema binnen het lectoraat. Uiteraard zijn privacy en gegevensbescherming heel belangrijke thema’s voor het lectoraat. Dit biedt ook een enorm carrièreperspectief voor onze hbo-juristen. Juristen die geen ‘nee’ verkopen, maar actief zoeken naar oplossingen. Colette benadrukt nog eens dat juristen en techneuten elkaars taal moeten leren spreken, dit is noodzakelijk om tot goede en werkbare regulering te komen.

Reguleringsinstrument, tool in het juridische beroep

Het tweede en derde perspectief waarop het lectoraat insteekt, is digitale technologie als reguleringsinstrument en digitale technologie als tool in het juridische beroep. Hoe kan technologie als zodanig bijdragen aan effectieve regulering, en wat zijn de implicaties van digitale technologie voor het juridische beroep? En wat betekenen deze ontwikkelingen voor het profiel van de hbo-jurist van de toekomst? Colette geeft aan dat de jurist met het oog op alle drie de perspectieven digitaler moet worden opgeleid. Daarbij is bovendien de taligheid van de jurist van groot belang, dat is immers zijn instrument. Daarbij komt nu het vertalen van het recht naar technologie-ontwikkelaars en ook het vertalen van de uitkomsten die met digitale juridische tools gegenereerd worden naar juridische adviezen begrijpelijk voor de klant.

Het hoogste doel van Colette en het lectoraat Recht en Digitale Technologie is dan ook bijdragen aan de hbo-jurist van de toekomst!

Na het uitspreken van haar rede heeft Ilse van de Pas, directeur van de Juridische Hogeschool Avans & Fontys, Colette officieel benoemd tot lector Recht en Digitale Technologie.

Contact

Hebt u vragen, ideeën of stage-opdrachten voor de studenten, neem dan vrijblijvend contact op met Colette Cuijpers (c.cuijpers@fontys.nl) of een van de kenniskringleden van het lectoraat.