Integraal denken in onderwijs en kinderopvang

Al jaren wordt huisvesting van basisonderwijs in veel gevallen gecombineerd met andere functies in een zogenaamde brede school, een vorm van multifunctionele accommodatie.

Steeds vaker betreft het echter niet een brede school maar een ‘integraal kindcentrum’ (IKC); die gaan een stuk verder. Zijn de integrale kindcentra een reële stip op de horizon? En wat maakt nu het verschil?

De ambities van ‘de brede school’ zijn ooit ontstaan vanuit schaalvoordelen en kostenbesparing door het bouwen aan gezamenlijke huisvesting. Deze ambities kregen later ook inhoudelijk vorm. In een logisch nieuw gebouw wordt de basis gelegd voor synergie tussen de deelnemende organisaties, zoals basisscholen, peuterspeelzaalwerk, kinderopvang, culturele of sportverenigingen en de betreffende gemeente.

Samenwerking op één locatie

Er is veel bereikt, de gebouwenvoorraad voor scholen is fors vernieuwd. Hiermee zijn diverse organisaties rondom het kind gehuisvest op een gezamenlijke locatie. Parallel spelen er veel brede schoolinitiatieven die de samenwerking organiseren over meerdere locaties heen. De inhoudelijke samenwerking wordt de laatste jaren verder uitgebouwd en steeds vaker wordt toegewerkt naar een integrale aanpak en een (dag)programma.

Een struikelblok voor een echt integrale aanpak is het grote aantal betrokken organisaties. Elk met haar eigen regels, organisatiemodellen, wetten en financiering. En dat is waar het integraal kindcentrum een ambitie in legt: het doorbreken van organisatie-eigen regelgeving, ten gunste van versterking van het geheel.

Hiervoor zullen de organisaties anders moeten worden ingericht. De vraag is of bijvoorbeeld kinderopvang en onderwijs als zelfstandige sectoren moeten blijven bestaan. Wij verwachten dat de versplinterde dienstverlening van basisonderwijs, peuterspeelzaalwerk en kinderopvang verdergaand samengebracht zal gaan worden.

Naar één organisatie

Daarnaast moeten de organisaties anders gaan werken: naar één organisatie, met één management, dat als één team en aanspreekpunt acteert. Dit is een multidisciplinair team, dat zorgdraagt voor een aansluitend en ‘thuisnabij’-arrangement voor het kind in de wijk. Het IKC biedt ruime openingstijden en keuzemogelijkheden. Het IKC is gehuisvest onder één dak.

Initiatieven tot integrale kindcentra worden alom genomen en de eerste praktijkervaringen zijn er al. Wij zien in onze praktijk dat scholen, die tot dusver niet aanhaakten in de trend naar brede scholen, nu alsnog in hun gemeente de samenwerking in een IKC opzoeken. De bereidheid om integraal te denken en te handelen neemt toe, niet alleen bij de schoolbesturen en gemeenten, maar bij alle organisaties rondom het kind.

Dit maakt het onderscheid en dit is een belangrijke indicator van de betrokkenheid van het toekomstig bestuur van een IKC. Het is duidelijk dat de gezamenlijke (juridische) IKC-organisatie stapsgewijs moet worden bereikt. Ook is helder dat partijen die met een IKC-initiatief starten, niet alleen gaan voor winst op het organisatievlak, maar de behoeften van het kind voorop stellen!

Wat begint met een stip aan de horizon wordt al snel een verzameling ‘vlekken’ op de kaart van Nederland.

Voor informatie over het integraal kindcentrum of een gesprek, mailt u naar schuckman.chris@vanaarledelaat.nl