‘Boeren moeten in de huid van een koper kruipen’

Agrarisch vastgoed verkopen is niet zomaar gedaan. ZLTO helpt haar leden daarbij. Denk op tijd na over de mogelijkheden van je bedrijf voor kopers buiten de agrarische sector, adviseert Roy van Laarhoven.

Stoppen met een boerenbedrijf: veel boeren willen er liever niet te vroeg aan denken. Maar volgens Roy van Laarhoven van ZLTO is het verstandiger om op tijd ‘voor te sorteren’, bijvoorbeeld vijf jaar voor een bedrijfsbeëindiging. Vaak blijkt het op het moment van stoppen lastig een koper te vinden. “Agrarische bedrijven worden groter, en om daar nog een locatie bij te kopen is voor grotere agrarische ondernemers niet altijd interessant”, legt Van Laarhoven uit.

Advies aan boeren

Boeren bekijken wat voor nieuwe functie past in de omgeving. Daarbij moeten boeren ook rekening houden met kopers buiten de agrarische sector. “Maak de symbolische vijver zo groot mogelijk”, zegt Van Laarhoven. ZLTO adviseert leden daarbij. “Ik kom aan tafel bij de boeren thuis”, zegt Van Laarhoven, medewerker van het team vastgoed van ZLTO. “Wij maken leden bewust van wat ze hebben, en waar ze aan moeten denken met een blik op de toekomst. We helpen ze om in de huid te kruipen van een potentiële koper.”

Van Laarhoven helpt onder andere met het inventariseren van het vastgoed. “Dat is maatwerk”, zegt hij. “Stel: iemand heeft een  ligboxenstal met asbest nog in het gebruik voor jongvee. Daarbij staat nog een kapschuur die functioneel is. Waar het bestaande en ontwikkelende bedrijven niet in de weg staat kan een dergelijk ligboxenstal op termijn worden gesloopt waarbij de mogelijkheid open staat om de locatie te herbestemmen, bijvoorbeeld naar wonen”, legt hij uit.

Klein transportbedrijf

Maar er moet meer kunnen met voormalige boerenbedrijven die nu nog een agrarische bestemming hebben, vindt ZLTO. “Waarom zou een klein transportbedrijf met drie of vier vrachtwagens zich niet mogen vestigen in het buitengebied?”, vraagt Van Laarhoven zich af. “Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld een timmerman of een landschapsarchitect, lichte vormen van industrie of bijvoorbeeld recreatie.”

MKB in het buitengebied

Hij pleit voor het buitengebied als ‘kraamkamer’ van het MKB. “Veel gemeenten hebben eigen industriegebieden, maar die zijn vaak te duur voor beginnende bedrijven. Laat die, binnen bepaalde grenzen, tot ontplooiing komen in het buitengebied. Als ze groter worden kunnen ze verhuizen naar het industriegebied. Die souplesse, daar zijn we naar op zoek. We overleggen daarover met de provincie en gemeenten. Zij worstelen ook met dit thema.”

De gemeente Boxmeer staat bepaalde bedrijven nu bijvoorbeeld toe om zich maximaal vijf jaar op een voormalig agrarisch bedrijf te vestigen. Van Laarhoven juicht dat toe, al zou hij nog liever zien dat er geen tijdslimiet op rust. “In het voorbeeld van dat transportbedrijf zou je kunnen zeggen: vier of vijf vrachtwagens is toegestaan, daarboven niet.”

De ZLTO zet zich in om boeren hierbij zo goed mogelijk te adviseren. Tegelijkertijd maakt deze vereniging voor ondernemers in de groene ruimte de problematiek van leegstaand vastgoed op het platteland bespreekbaar bij overheden en geldverstrekkers. Ook banken hebben een verantwoordelijkheid: zij zijn volgens Van Laarhoven vaak wat te voorzichtig als het gaat om het financieren van agrarisch vastgoed ten behoeve van bijvoorbeeld particulieren.

Boeren in de knel

Ingrijpen is nodig, om te voorkomen dat het probleem de komende jaren groter wordt. “Bij veel boeren zit het nu nog onder de oppervlakte. Zij boeren voorlopig door. Maar als ze plots lichamelijke klachten hebben, kan het zijn dat ze ineens moeten stoppen”, vertelt Van Laarhoven.

“Er is een groep die financieel echt in de knel komt, en straks bij wijze van spreken de sleutels aan de bank moet geven”, zegt hij. “Varkenshouders hebben bijvoorbeeld vaak veel gebouwen, en kunnen de hoge sloopkosten die nodig zijn voor de verkoop niet opbrengen. Zeker als er sprake is van asbestsanering. Die groep heeft grote moeite om te stoppen. De politiek moet onder andere voor deze groep zorgen voor een goede sloopregeling.”