Economische recessie remt aantal bedrijfsoverdrachten

De economische recessie in de afgelopen jaren heeft een duidelijk remmend effect op het aantal bedrijfsoverdrachten in het MKB. Vergeleken met een meting in 2003 zijn er in de afgelopen vijf jaar duidelijk minder bedrijfsoverdrachten gerealiseerd.

Het betrof in 2003 gemiddeld circa 13.000 MKB-bedrijven per jaar die overgedragen zijn in de voorgaande vijf jaren; in 2013 waren het gemiddeld circa 10.000 MKB-bedrijven per jaar. Dit en meer blijkt uit onderzoek van Panteia in samenwerking met met het lectoraat Familiebedrijven van hogeschool Windesheim.

Afname bedrijfsoverdrachten vooral in het kleinbedrijf

In alle sectoren, met uitzondering van de sector ‘handel en reparatie’, is in 2013 sprake van sterke afnames van de percentages bedrijven met gerealiseerde overdrachten in de voorgaande vijf jaar ten opzichte van de meting in 2003. De afname van bedrijfsoverdrachten doet zich met name voor in het kleinbedrijf (tot 10 werkzame personen). De economische recessie leidt tot uitstelgedrag en meer knelpunten bij bedrijfsoverdrachten. De waarde van bedrijven is lager geworden, en het is moeilijk geworden om de financiering van bedrijfsoverdrachten rond te krijgen.

Bedrijfsoverdrachten binnen de familie nemen niet af

Bedrijfsoverdracht binnen de familie komt nog steeds veel voor, en is niet afgenomen zoals momenteel vaak wordt verondersteld. Overdrachten van familiebedrijven kennen specifieke kenmerken. Zo nemen bedrijfsoverdrachten binnen de familie meer tijd in beslag en worden er vaker externe adviseurs bij ingeschakeld. Ook is (vervroegde) pensionering vaker een motief voor de bedrijfsoverdracht. Verder blijft er, zoals verwacht, na de overdracht een sterkere betrokkenheid van de overdragende ondernemer bij het bedrijf, met name in een adviserende rol.

Mogelijk meer bedrijfsoverdrachten door vergrijzing

In het onderzoek is ook gekeken naar het effect van vergrijzing op het totaal aan bedrijfsovernames. De vergrijzing lijkt slechts een beperkte invloed te hebben op het aantal bedrijfsoverdrachten. Mogelijk komt er nog wel enige toename van het aantal bedrijfsoverdrachten als gevolg van de vergrijzing, gezien het feit dat pensionering aanzienlijk vaker genoemd is als motief voor overdracht van het bedrijf. Bij 64% van de geplande bedrijfsoverdrachten in de komende twee jaar wordt pensioen als motief genoemd, terwijl dat in 2003 nog 39% was.