Goedkoper uit zijn èn extra werkgelegenheid creëren dankzij reshoring

Is het wel echt zo goedkoop om productiewerk onder te brengen in lagelonenlanden? Smartwares Group, vooral bekend van de merken Tristar en Princess, ontdekte het tegendeel, dankzij een reshoringtool.

Volgens de analyse van die tool is het bedrijf in Nederland liefst 30 procent goedkoper uit. Twee vliegen in één klap dus: het levert werkgelegenheid én een kostenbesparing op.

Handjevol pallets

In een grote fabriekshal aan de Jules Verneweg in Tilburg staat een handjevol mensen pallets met geretourneerde camera's, rookmelders, tosti-apparaten, föhns en waterkokers uit te pakken en te sorteren. Een deel belandt op de stapel reparatiewerk. Een deel viel niet in de smaak bij de koper, kan worden heringepakt en teruggezonden naar de winkel.

Vrachtwagen vol artikelen

Tot voor kort werd dit uitzoek- en reparatiewerk voor Smartwares in Polen uitgevoerd. Elke week reed een vrachtwagen vol artikelen van Tilburg naar Polen en terug.

Offshoring

Net als veel andere bedrijven deinde het Tilburgse bedrijf lange tijd - twaalf jaar om precies te zijn - mee op de golven van offshoring. Oftewel: het onderbrengen van productiewerk in goedkope lagelonenlanden als China, India en Polen. Een trend die op zijn retour is.

Efficiënt

Ook in de directiekamer van de Tilburgse onderneming werd de laatste tijd vaker de vraag gesteld: is dit nou wel echt zo efficiënt en kostenbesparend? Niet alleen ging kostbare tijd verloren met het wekelijks transport, er waren ook de nodige taalproblemen en stijgende loonkosten in Polen.

Logistiek

,,Als je twaalf jaar op deze manier werkt en je hebt je hele logistiek hierop ingericht, dan verander je niet zo gauw van koers", reageert directeur Wout Jan Wessels Boer van Smartwares Group.

Reshoring

Toch heeft het bedrijf besloten om de omgekeerde beweging - met een mooi woord reshoring genoemd - te maken. De reparatieafdeling in Polen is gesloten en er is een nieuwe afdeling geopend in Tilburg.

De centen

Wat Smartwares over de streep trok? Hetzelfde wat ze in eerste instantie naar Polen dreef: de centen.

30 procent goedkoper

Een speciaal door de Universiteit van Tilburg ontwikkeld programma, een zogeheten reshoringtool, bracht ze dit inzicht: ze waren 30 procent goedkoper uit - een besparing van ruim 1,5 miljoen euro - als ze het werk in Nederland lieten doen. ,,Ons onderbuikgevoel bleek te kloppen; de totaalkosten wogen niet op tegen de lagere loonkosten in Polen", aldus de Smartwares-directeur.

Lagere foutmarges

Waardoor het werk toch zoveel goedkoper is in Nederland? Een aantal redenen: logischerwijs de lagere transportkosten, maar ook minder administratieve lasten, kortere reparatietijd en lagere foutmarges door meer controle op het proces. En niet onbelangrijk: loonkostensubsidie. Smartwares heeft namelijk op de nieuwe afdeling zo'n tien mensen aan het werk met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Hogere klanttevredenheid

,,Het mes snijdt aan twee kanten: wij denken zo een hogere klanttevredenheid, snellere respons en minder faalkosten te kunnen behalen én wij helpen mensen die moeilijk aan een baan komen. Een win-winsituatie", vertelt de directeur.

Leren

Het Tilburgse bedrijf is niet het enige bedrijf dat reshoring heeft ontdekt. Inmiddels is er zelfs een platform gelanceerd om overheden en bedrijven hierover te informeren: reshoring connection. ,,We bieden veel informatie over hoe reshoring verloopt bij bedrijven en die bedrijven kunnen weer leren van elkaar. Er bestaat veel animo voor de reshoringtool, ook bij gemeenten", weet directeur Carmen de Jonge van het bedrijf Wissenraet Van Spaendonck, dat het platform heeft opgezet.

Emmen

Behalve gemeenten in Brabant gaat ook Emmen het programma aanbieden aan bedrijven in die gemeente. Rotterdam en Dordrecht hebben eveneens interesse getoond.

Trump

Dat ook overheden azen op de reshoringtool is misschien niet zo vreemd; sinds de belofte van Donald Trump om industriebanen terug naar de VS te halen, staat het onderwerp hoog op de politieke agenda. Zo riep de werkgeverslobbyclub VNO-NCW vorige maand het kabinet op om het voorbeeld van Trump te volgen.

Analyse

Toch is de kostenbatenanalyse niet ontwikkeld om bedrijven over te halen, te dwingen om terug te komen of geen werk meer uit te besteden, benadrukt Ton Wilthagen, hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg en initiatiefnemer van de tool.

Business case

,,We zijn al jaren bezig met de ontwikkeling van dit programma. Chauvinistische overwegingen hebben geen rol gespeeld. We willen vooral de beslissing 'waar kun je het beste produceren' inzichtelijk maken, zodat bedrijven hun business case kunnen herijken en eventueel heroverwegen. En misschien is de uitkomst dat het aantrekkelijker is om het productiewerk wél uit te besteden."

Nu China?

Bij Smartwares hebben ze nu de reparatieafdeling teruggehaald uit Polen. Of straks het hele productieproces uit China wordt overgeheveld naar Tilburg? Wessels Boer: ,,Dat is niet aan de orde, maar je weet natuurlijk nooit hoe de wereld er over 15 jaar uitziet."

Wat is de reshoringtool?

De reshoringtool maakt een uitgebreide kostenbatenanalyse en geeft daarmee het antwoord op de vraag: is productie in het buitenland nog steeds goedkoper of is het toch beter om de productie in Nederland te houden of terug te halen? De Universiteit Tilburg werkte jarenlang aan het programma. Ruim 125 variabelen zijn er in verwerkt, zoals arbeidskosten, verzekeringspremies en douanetarieven. Na het invullen van de tool - duur: ruim 2,5 uur - weet een bedrijf precies de kostprijs per eenheid van een product hier of elders en kan een afweging worden gemaakt waar de productie het goedkoopst is.

Artikel verschenen op De Ondernemer.nl