Welke vorm van crowdfunding past bij u?

8 apr., 2015
Financieel & Juridisch

Veel nieuwe alternatieve financieringsmogelijkheden komen moeizaam van de grond. Daartussen valt de snelle groei van crowdfunding op. En dat heeft een reden. Het is een vorm van deeleconomie die past in deze tijd. Vooral de brede inzetbaarheid draagt sterk bij aan de populariteit.

In beginsel zijn er vier soorten crowdfunding, al zijn er inmiddels ook tussenvormen ontstaan. Welke vorm het meest geschikt is, hangt vooral af van het doel waarvoor geld wordt gezocht. De meeste platformen specialiseren zich in één vorm van crowdfunding, soms heb je binnen één platform meerdere mogelijkheden. De meest zakelijke vormen, participatie en leningen, worden ook wel crowdfinance genoemd. Hieronder volgt een korte toelichting op de verschillende soorten.

Donatie of schenking
Zeer geschikt voor goede doelen, maar nauwelijks bruikbaar voor ondernemers. Het geld dat door de crowd wordt ingelegd, wordt niet meer terugbetaald. Soms staat er wel een (kleine) tegenprestatie tegenover.
Natura of vooruitbetaling
Het bedrag dat wordt ingelegd wordt terugbetaald met het leveren van goederen of diensten. Deze vorm is erg geschikt voor horeca, recreatie en sport, kunst en consumentenartikelen. Door de terugbetaling in natura is het bijeenhalen van grote bedragen vaak niet haalbaar
Aandelen of participatie
Een vorm die bij veel mkb-ondernemers niet zo gewenst is, want de investeerder wordt mede-eigenaar van de onderneming. Het rendement komt uit waardestijging van de aandelen en toekomstige dividenden. Juridisch is het beleggen in niet-beursgenoteerde bedrijven erg ingewikkeld. Dit wordt door Symbid, het bekendste platform voor participatie, opgelost door het oprichten van een coöperatie waar alle investeerders lid van worden.
Leningen in diverse vormen
Het meest logische alternatief voor een lening bij de bank omdat deze vorm het meest lijkt op financiering door een bank. Maar wel met meer keuzemogelijkheden. Afhankelijk van de voorwaarden van het platform kiest de ondernemer zelf het te betalen rentepercentage, de looptijd en soms ook de aflossingsmethode. Bijvoorbeeld annuïtair, lineair of een bullet-lening die aan het einde van de looptijd volledig wordt afgelost.

Een woud aan platformen

Voor elke soort crowdfunding zijn gespecialiseerde platformen te vinden en daarnaast ontstaan er steeds meer platformen met een regionale oriëntatie, voor specifieke branches of doelen. Er zijn platformen gespecialiseerd in horecaprojecten of de agrarische sector, voor journalistieke projecten, kunstprojecten en muziek, evenementen, duurzame energie, natuur of sport. En waarvoor nu nog geen platform is, wordt er misschien nog wel één opgericht. Voor goede plannen is altijd wel een crowd te vinden die wil investeren.

De kwaliteit van een platform

De kwaliteit van de platformen loopt erg uiteen, net als de voorwaarden en kosten. Voor elke soort crowdfunding zijn goede en minder goede platformen. Sommige zijn een soort marktplaats waar vraag en aanbod bij elkaar komen. Andere lijken (een beetje) op een bank en selecteren de ingediende plannen op kwaliteit en haalbaarheid. Ook krijgen plannen soms een goed onderbouwde risicoclassificatie mee. Dat is belangrijk voor de investeerder.

Serieuze ondernemers of gelukszoekers?

Succes trekt naast serieuze ondernemers ook gelukzoekers aan. Er zijn inmiddels zo’n 100 platformen en vele leiden een marginaal bestaan. Soms staan er nauwelijks projecten op of er is geen enkel project dat het financieringsdoel heeft gehaald. Veel verdwijnen er de komende jaren naar verwachting weer. En hoe het dan met de lopende projecten gaat? Dat is een vraagstuk dat nog niet is opgelost.

Voor een succesvolle campagne is het belangrijk om een goed platform te kiezen. Een bekend, groot platform trekt ook veel serieuze investeerders en andere bezoekers naar de website. Een goed project op een dergelijk platform is soms binnen enkele dagen of zelfs uren volledig gefund. Ook als het om tonnen gaat. Zo’n platform heeft zich inmiddels bewezen en het vertrouwen gewonnen van ondernemers en financiers. Een crowdfundingcampagne kun je maar één keer doen, dus het moet direct goed aangepakt worden.

Regulering en organisatie

Crowdfunding is nog vrij nieuw. Daarom bestaat er nog geen specifiek juridisch kader voor deze financieringsvorm. Maar met in totaal 100 miljoen euro die via crowdfunding is gefinancierd wordt het ook voor de overheid duidelijk dat regulering noodzakelijk is. Recent hebben minister Dijsselbloem van Financiën en de AFM aangegeven dat de wet- en regelgeving en het toezicht mee gaan groeien met de ontwikkeling van de markt voor crowdfunding.

Vergunning van de AFM

Een specifieke vergunning van de AFM voor crowdfunding bestaat nog niet en is ook nog niet verplicht. Toch zijn er zo’n 30 platformen met een vergunning. Vaak is dit de AFM-vergunning voor ‘bemiddelen opvorderbaar geld’ of ‘bemiddelen consumptief krediet’ als het gaat om leningovereenkomsten voor mkb-ondernemingen. Om een AFM-vergunning te krijgen moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan, zodat u mag vertrouwen op een minimale betrouwbaarheid en kwaliteit. Een overzicht van de platformen met een vergunning vindt u op de website van de AFM.