Aerospace: economische kansen in booming Brabant

De economie in Brabant is booming. Innovatieve ondernemingen uit de Brabantse topsectoren spinnen garen bij de economische structuurversterking van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij. Een van de aandachtspunten: het verbinden van de aerospace en de hightech maakindustrie. Dankzij de BOM ontdekte softwareontwikkelaar Unit040 uit Eindhoven voor haar digital twin platform Prespective een heel nieuwe markt: de aerospace industrie.

Foto: Roland Grimm, programma-manager 'Smart maintenance' bij de BOM 

Steeds meer buitenlandse ondernemers weten de weg naar Brabant te vinden, constateert Roland Grimm. Zeker ook in de luchtvaartindustrie. Grimm is programma-manager 'Smart maintenance' bij de BOM (Brabantse Ontwikkeling Maatschappij). Hij richt zich op het versterken van de onderhoudssector, o.a. door samenwerking te stimuleren en Brabant internationaal op de kaart te zetten. Grimm werkt daarbij nauw samen met diverse stakeholders, zoals de provincie, ministeries, industrie en kennisinstituten.

Smart maintenance

In de luchtvaart zijn de ogen gericht op smart maintenance, omdat slimme technologie bijdraagt aan een duurzamer, efficiënter en veiliger onderhoudsproces. Dit is voor de luchtvaartsector van belang om internationaal concurrerend te blijven en de economische continuïteit te waarborgen. Met name in de regio Woensdrecht, waar het luchtvaart cluster een centrale rol speelt binnen het wereldwijde F-35 programma. Hier wordt naast het onderhoud aan alle vliegende wapensystemen van de Nederlandse Luchtmacht, ook de logistiek en het componentenonderhoud voor alle Europese F-35 gevechtstoestellen uitgevoerd.

Synergie rondom onderhoud

Als het gaat om smart maintenance, kent Brabant twee katalysatoren die elkaar op dit vlak sterk aanvullen. Grimm: “Dat zijn de hightech industrie in de Brainport regio en de (militaire) luchtvaart gerelateerde onderhoudsindustrie, met de Koninklijke Luchtmacht als grootste werkgever, in de regio Woensdrecht”. Deze twee sectoren vullen elkaar perfect aan, stelt de BOM-programmamanager. Zo is er binnen de hele luchtvaart-keten grote behoefte om het instandhoudingsproces van systemen duurzamer, veiliger en efficiënter te maken. Nieuwe technologische ontwikkelingen spelen daarin een belangrijke rol. Door onderlinge samenwerking tussen de hightech industrie en de luchtvaartsector ontstaan dan ook kansen voor de regio en kan het Nederlandse succes in het internationale F-35 programma vergroot worden.

Verbindingen en cross-sectorale aanpak

Eind 2019 is meer focus aangebracht op de regionale structuurversterking door in te zetten op meer samenwerking tussen de hightech en aerospace industrie van Brabant, zegt Grimm. “In een overleg met Brainport Industries, de provincie, de luchtmacht, de Aircraft Maintenance Training School, Aviolanda en de bedrijven Aeronamic, KMWE en Dassault Systemes is een gezamenlijke aanpak voorgesteld om met diverse belanghebbenden de cross-sectorale samenwerking in de regio te versterken. De BOM faciliteert dit proces. “Wij kijken vooral naar het leggen van verbindingen tussen organisaties en samenwerkingsvormen die al actief zijn op dit vlak, of daaraan kunnen bijdragen. We willen bestaande samenwerkingen versterken. Dat doen we via verbindingen vanuit ons netwerk, met een cross-sectorale aanpak.”

Hotspots in Brabant

Om samenwerking tussen diverse ‘hotspots’ te vergroten, zal zoveel mogelijk gekeken worden naar hun onderscheidende kenmerken die elkaar aanvullen en tot een bredere internationale profilering leiden. Zo zijn op de Gate2 (Rijen) innovatieve ontwikkelingen gaande rondom simulatie en digitalisering die het onderhoudsproces kunnen optimaliseren. Denk daarbij aan de fieldlabs van World Class Maintenance of Mindlabs. Deze ontwikkelingen zijn interessant voor diverse sectoren. Op de Brainport Industries Campus (BIC) zijn interessante ontwikkelingen gaande rondom geïntegreerde logistiek, softwareontwikkeling, 3D printen etc. De combinatie van de sterke hightech bedrijven in Midden-Brabant en de technologie behoefte van de luchtvaart onderhoudsindustrie (vooral gecentraliseerd rondom Woensdrecht) zorgt voor een unieke cross-sectorale samenwerking die het industriële ecosysteem in Brabant versterkt.

Het verbinden van de hotspots in Brabant wordt steeds belangrijker en vergroot de aantrekkingskracht van de regio. Dit is goed te zien aan de sterke groei van het luchtvaart cluster in de regio Woensdrecht. Hier hebben zich vanwege het F-35-programma al diverse bedrijven zich in het afgelopen jaar gevestigd, zoals Aeronamic, Onelogistics, HeliOne en Atec. Ook de reeds aanwezige bedrijven StandardAero, Fokker/GKN en Specto breiden hun activiteiten sterk uit. Daarnaast wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van de Air Campus, inclusief een MRO-innovatiecentrum. De verbondenheid met de technologie hotspots zoals BIC en Gate2 zorgen ervoor dat de regio zich internationaal kan onderscheiden als high tech aerospace regio.

Maatwerk

Het versterken van het high tech aerospace ecosysteem is vooral maatwerk, benadrukt Grimm: “We kijken met elkaar waar de behoeftes liggen. Vanuit ons netwerk ondersteunen we de partners.” Dat vraagt om een zorgvuldige aanpak. “Er zijn gezamenlijke doelen maar ook individuele belangen. Hoe leg je de connecties? En hoe kan je in de verschillende behoeftes voorzien? Via een gezamenlijk actieplan brengen we nieuwe samenwerkingsvormen tot stand. In dit proces heb je sterke partners nodig, die het belang van de samenwerking onderkennen en bereid zijn om gezamenlijk mee te werken aan innovatie, arbeidskapitaal vraagstukken en regio ontwikkelingen.”

Digitale revolutie

De digitalisering speelt in onderhoudsindustrie een bijzondere rol. “Met name voor predictive maintenance (voorspellend onderhoud) is digitalisering van groot belang”, zegt Grimm. Er is nog een wereld te winnen als het gaat om het slim verzamelen, communiceren, analyseren en interpreteren van data. Het doorvoeren van een geïntegreerde digitalisering in de hele keten en gedurende de totale levenscyclus is een van de belangrijkste uitdagingen. De visuele representatie van een systeem in een zogenaamde digital twin biedt hierbij grote mogelijkheden.

Twin Software en Prespective

Eén van de innovatieve ondernemingen die inspelen op de nieuwe ontwikkelingen is softwareontwikkelaar Unit040, gevestigd in Brainport. Het bedrijf is gespecialiseerd in het ontwikkelen van simulatie-software en zogeheten digital twin software waarbij machines in een virtuele testomgeving gebouwd en getest worden. Bij het bedrijf werken 25 mensen en alle benodigde software ontwikkelen ze zelf. Daarbij heeft Unit040 een partnership met Unity, de grootste game engine leverancier ter wereld. De twin software draait op Unity, net zoals bijvoorbeeld Excel draait op Windows.

Prespective: technische legodoos in een virtuele wereld

Directeur Jorick Huizinga is via de BOM in contact gekomen met de taskforce F35 van het ministerie van EZ. Daar heeft men interesse in het interactieve platform Prespective. “Prespective is een technische legodoos waarin je veel vrijheid hebt en in een virtuele omgeving de meest uiteenlopende producten kan testen. Van een machine tot een vliegtuig. Juist omdat je zoveel toegang hebt tot databestanden.”

Zeker weten dat alles goed gaat

Twee jaar geleden mocht Huizinga een pitch houden voor de teamleiding, met succes. Hij wist het nut en belang van Prespective duidelijk te maken: “Het biedt de kans om nieuwe machines virtueel op kinderziektes te testen en verder te ontwikkelen, en pas als deze goed werken, fysiek bouwen. Je wilt tenslotte zeker weten dat het goed gaat, en daarom eerst virtueel een aantal testen uitvoeren.”

Stekkerdoos

Het platform omvat daarvoor geavanceerde software. Want in de digitale omgeving moet je tenslotte ook rekening houden met tal van variabele omgevingsfactoren. Prespective heeft zich al sinds de start van het platform in 2017 bewezen voor bedrijven in de industrie, logistiek, infra en aanverwante sectoren. “Met industrie zijn we al ver”, zegt Huizinga. Uiteraard is er voor de aerospace wel aanvullende softwareontwikkeling nodig, benadrukt hij. “Prespective moet je vergelijken met een soort stekkerdoos, waarop je diverse datastromen kan inpluggen. Die data kan je weer koppelen aan de digitale omgeving.” Ook de NLR (Nederlandse Lucht en Ruimtevaart) is aangehaakt omdat zij over alle benodigde algoritmes beschikken die de data genereren.

Klein beginnen en dan opschalen

Het project staat nu in de startblokken na een voorbereiding van twee jaar. “We beginnen klein met één onderdeel van een bepaalde machine en werken dat verder uit. Van daaruit kunnen we opschalen naar andere onderdelen van defensie.”

Maximaal haalbare benadering van de werkelijkheid

Werken met Prespective betekent een compleet andere benadering bij de ontwikkeling van nieuwe machines en vliegtuigonderdelen. “Nu wordt een systeem ontworpen en gaat men meteen fysiek bouwen. Dat kost handenvol geld en duurt maanden. Dan wordt vervolgens een softwareteam ingevlogen die de machine aan de praat moet krijgen. En elk probleem dat dan opgelost moet worden ligt op het bordje van het softwareteam, terwijl de oorzaak wellicht in het ontwerp ligt. Dat voorkomen we door de kinderziektes al vóór het bouwen uit het ontwerp te halen middels een virtueel prototype in Prespective”, legt Huizinga uit. “Binnen de beschikbare kennis en technologie brengen we de maximaal haalbare benadering van de fysieke werkelijkheid.”

Ambitieus en groeiend

Huizinga begeeft zich met Prespective op een geheel nieuwe markt. “Technisch gezien zijn we verder dan de concurrenten, die allemaal nét wat anders zijn dan wij.” Unit040 is met Prespective één van de serieuze spelers op de wereldmarkt. Maar de ambities liggen hoog: “Ons streven is uiterlijk 2025 ook wereldwijd marktleider te zijn.” En zoals het spreekwoord zegt: the sky is the limit...