Nieuwe afspraken voor samenwerking in de regio Hart van Brabant

“De gemeenten in onze regio gaan nog beter samenwerken. En dat gaan we doen met de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau erbij.” Dat vertelt de voorzitter van Regio Hart van Brabant Theo Weterings, tevens burgemeester van Tilburg.

De concrete voorstellen over hoe die samenwerking kan verbeteren, zijn inmiddels verstuurd naar de colleges en raden van de gemeenten in de regio.

De negen gemeenten in Regio Hart van Brabant hebben de afgelopen tijd kritisch gekeken naar de manier waarop zij met elkaar samenwerken. Zij zijn tevreden over hoe het gaat, maar zien ook ruimte voor verbetering. Daarom komen zij tot nieuwe afspraken voor nóg betere samenwerking.

De huidige negen gemeenten van Hart van Brabant zijn Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Heusden, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en Waalwijk. In de nieuwe afspraken wordt ook voorgesteld om de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau toe te laten treden tot het regionale samenwerkingsverband.

De belangrijkste nieuwe afspraken geven raadsleden een betere positie en een duidelijkere rol binnen de regionale samenwerking. Daarnaast gaan we de gezamenlijke regionale agenda voortaan anders opstellen.

De regionale samenwerking

Veel maatschappelijke opgaven, van jeugdzorg en arbeidsparticipatie tot de energietransitie en afspraken over bedrijventerreinen: gemeenten werken er gezamenlijk aan. Voor die samenwerking hebben de negen regiogemeenten al sinds 2011 afspraken onder het regionaal samenwerkingsverband, Regio Hart van Brabant genaamd.

Hoever zo’n samenwerking gaat, bepaalt soms het Rijk en bepalen soms de gemeenten zelf.
Zo legt het Rijk gemeenten op om samen te werken op het gebied van jeugdzorg en energietransitie. Op andere vlakken kunnen gemeenten zelf kiezen hoeveel taken en bevoegdheden zij overdragen aan een regionaal samenwerkingsverband.

Onderzoek naar de ‘governance’

De afgelopen periode hebben de gemeenten, samen met adviseurs van Tilburg University en de KWINKgroep, goed gekeken naar hoe de samenwerking is georganiseerd en verloopt. Hoe we samenwerken wordt ook wel de ‘governance’ genoemd. Raads- en collegeleden uit alle deelnemende gemeenten konden adviseren wat die uitkomsten betekenen voor de regionale samenwerking in Hart van Brabant.

De conclusie uit dat traject was dat er in grote lijnen tevredenheid is over de samenwerking. Er zijn verschillende soorten van samenwerkingen mogelijk: Regio Hart van Brabant koos voor de ‘lichte’ soort. Iedereen is het ermee eens dat het dat ook moet blijven. Wel kan de manier waarop die samenwerking verloopt, verbeteren. Zo willen raadsleden graag meer en eerder op de hoogte zijn van en vooraf meepraten over gezamenlijke plannen. En wordt in de volgende bestuursperiode, op advies van de onderzoekers, via een kernagenda meer focus aangebracht in de inzet op sterke resultaten op gerichte onderwerpen.

Goede basis nieuwe bestuursperiode

Als alle gemeenten akkoord gaan met de voorstellen en de gewijzigde gemeenschappelijke regeling vaststellen, dan treedt die naar verwachting per januari 2022 in. Dat is ruim op tijd voor de nieuwe raden na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022. Met de nieuwe afspraken is er een mooie basis om de samenwerking krachtig voor te zetten in de nieuwe bestuursperiode.

Samen met Alphen-Chaam en Baarle-Nassau

Tegelijkertijd met het onderzoek naar de samenwerking in de regio kwam vanuit de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau het verzoek om toe te treden tot de gemeenschappelijke regeling Regio Hart van Brabant. Deze gemeenten doen voor een paar taken, waaronder arbeidsparticipatie en jeugdhulp, al mee. Beide gemeenten willen nu volwaardig gaan deelnemen in de regionale samenwerking Hart van Brabant.