Kompas in de bouw

In de afgelopen 5 jaar is de bouwwereld rigoureus veranderd. De helderheid die de bouwwereld ooit had is troebel geworden. Hoe kun je dan nog de juiste keuze maken voor een architect? Sanne van de Berg geeft haar visie.

Ik werd laatst gevraagd om te adviseren over een architectenselectie. Hoe kunnen we aanbesteden zodat we uiteindelijk ook echt de meest geschikte partij selecteren? Prijs speelt een rol maar is niet per definitie leidend. Om niet te verzanden in allerlei niet te vergelijken inzendingen werd gevraagd hoe wij denken ons binnen een aanbesteding optimaal te kunnen profileren.

Goede vraag. Daar moest ik wel even over na denken. Als bureau dat zijn bestaansrecht te danken heeft aan kennis, kunde, ervaring en vertrouwen zonder poespas is het goed om na te gaan hoe je je klant overtuigd van alle kwaliteiten die vaak zo moeilijk te beoordelen zijn voor je klant.

De bouwwereld is gek geworden. In de afgelopen 5 jaar is de bouwwereld nog nooit zo rigoureus veranderd. De bouwwereld draait niet langer om één as en heeft niet meer een noord-zuid oriëntatie. De multi polarisatie levert meerdere spanningsvelden en heeft de kompassen in de bouwwereld ontregeld.

Kracht van een lokaliteit

Als je 10 jaar geleden iets wilde gaan bouwen ging je naar een plaatselijke architect. Met deze architect maakte je een ontwerp dat antwoord gaf op je vraag. Door de architect werd overlegd met de gemeente en met hem betrok je andere adviseurs, zoals een constructeur. Dat werd vervolgens gebouwd door een lokale aannemer. Wij kregen als Leenders Architecten een breed scala aan ontwerpvragen, simpelweg omdat men bekend was met ons werk en daar goede berichten over hoorde. Opdrachten op basis van wederzijds vertrouwen.

Globalisering

Toen de financiële wereld druk begon te leggen op de maatschappij moest er goedkoper gebouwd worden. Nieuwe aanbestedingswetten moesten dit faciliteren en dat lukte. De bouw werd goedkoper maar raakte ook ontregeld. Door het teruglopen van opdrachten trad er een globalisering op in de bouwwereld. De concurrentie oorlog was begonnen. Veel bedrijven sneuvelden in de strijd, de engte werd opgezocht, vertrouwen werd geschaad en de juridische wereld vaart er wel bij.

Investeren in visie en kennis

Klanten kwamen bij ons bureau omdat we naast creativiteit binnen budget ook staan voor kwaliteit in technische uitvoering. Dat was duidelijk en dat hoefde we eigenlijk nooit uit te leggen. Voor een architectenbureau als wij hield de verandering in de bouwwereld in dat we mee gingen doen aan Europese aanbestedingen, we ons bezig gingen houden met marketing en we zelfs een conceptenboek ontwikkelde, met betaalbare en energiezuinige woningen. We schrijven beleidsvisies, risicoanalyses en investeringsrapporten. Maar nog belangrijker versterkte wij onze visie, investeerde in kennis, 3D tekenen en BIM. Allerhande adviesbureaus komen in elkaars vaarwater en de helderheid die de bouwwereld ooit had is troebel geworden.

Vertrouwen

De initiatiefnemer is onzeker en probeert uit alle macht alle onzekerheden en risico’s af te dekken. Heel begrijpelijk. Hij is stuurloos en wordt overweldigt met keuzes die de bouwwereld bij de klant neer legt om hem aan het roer te zetten. De klant ziet echter een grote oceaan voor zich en heeft een goed kompas nodig om, tussen deze spanningsvelden die door de polarisatie veroorzaakt zijn, de plek te bereiken die hij in gedachten heeft. Een architect die hem, net als 10 jaar geleden, begeleidt naar zijn ultieme gebouw. Dit vraagt om een bureau dat breed is onderlegd in kennis en een duidelijke visie heeft. Geen eenmansbedrijven en geen grote ontwerpbureaus (50+ werknemers). Een architect die duidelijk kan communiceren en waar je op kan vertrouwen.