'Bankierseed maakt dilemma zichtbaar'

Voorzitter Michaël van Straalen van MKB-Nederland hoopt dat de nieuwe bankierseed ertoe zal bijdragen dat bankieren transparanter wordt en ondernemers beter wordt uitgelegd waarom zij wel of geen krediet krijgen.

Tegelijk tekent zich met de bankierseed ook een dilemma af, zo schetst hij in een gastcolumn voor het magazine BankWereld.

"Voor de klant lijkt de nieuwe, naar bankmedewerkers uitgebreide bankierseed iets te brengen waarop hij al jaren hoopt: zijn belang wordt centraal gesteld! En als klap op de vuurpijl is er ook tuchtrecht ingevoerd als stok achter de deur. Ik ken wel klanten die die stok zouden willen grijpen. Er zijn namelijk nogal wat ondernemers die vinden dat hun belang al een hele poos niet centraal staat bij de bank. Ondernemers die in de afgelopen jaren met eenzijdige keuzes zijn geconfronteerd die meer richting dictaat gingen dan geduid kunnen worden als het resultaat van een afweging waar zij hun belang nog in konden herkennen. Ondernemers die flink hebben geleden, en daarbij vinden dat juist de bank letterlijk en figuurlijk geen centje pijn heeft geleden. Voor die ondernemers is geen stok lang en dik genoeg.

Een dilemma tekent zich af. Een bankmedewerker moet volgens de afgelegde eed immers ook een evenwichtige afweging maken tussen de belangen van álle partijen, zijn ‘eigen’ bank incluis. Hoe doe je dat, alle belangen afwegen en daarbij de klant centraal stellen? Die belangen, zo hebben de afgelopen jaren laten zien, lopen vaak ver uiteen. En kun je wel kiezen of moet je eigenlijk wel kiezen? Zou het zo kunnen zijn dat je bij je beoordeling gewoon blijft doen wat je altijd al deed? Kun je schuilen onder de paraplu van het belang van alle partijen?

Ik vraag me serieus af hoe dat in de praktijk zal uitpakken. Neem bijvoorbeeld een afdeling Bijzonder Beheer. Ga als medewerker van die afdeling een ondernemer die zelf nog volop kansen voor zijn bedrijf ziet maar eens uitleggen dat zijn belang weliswaar centraal staat, maar dat zijn krediet niettemin wordt opgezegd. En zo de stekker uit zijn bedrijf wordt getrokken.

De eed is naar ik hoop een oprechte poging om bankieren meer transparant te maken en keuzes te kunnen uitleggen zonder de vlucht naar regels of directieven. Zo bezien is die een verademing. Want laten we eerlijk zijn: helder en open communiceren, uitleggen waarom een ondernemer wel of geen krediet krijgt, fouten erkennen, dat zijn nu niet direct punten waarop de banken de afgelopen jaren hebben uitgeblonken. Maar daar ligt wel een kans en ook een schone taak. De economie krabbelt overeind, ondernemers gaan weer meer investeren. Vertrouwen in de bank als nog altijd de belangrijke financieringsbron – hoewel alternatieven gelukkig ook steeds beter beschikbaar komen – is daarbij essentieel. Ik hoop oprecht dat de bankierseed daaraan een bijdrage zal leveren."