Forse daling aantal banen in Zeeland

Het aantal banen in 2012 is in Zeeland met ruim 2.100 banen gedaald tot in totaal 171.000. Daarmee komt het totaal aantal banen in Zeeland uit op het niveau van 2007.

Alleen in de zorg en de zakelijke diensten komen er nog banen bij. Alle andere sectoren kennen per saldo een afname van het aantal banen. In de industrie en de bouw was de opleving vorig jaar helaas van korte duur. Dit jaar gingen daar opnieuw banen verloren. Ook de financiële en overige diensten, de handel en de horeca hebben te kampen met een verlies van banen. Dit is ook het geval bij de overheden en het onderwijs in Zeeland.

Dit blijkt uit het Ribiz-onderzoek van de provincie, gemeenten en de Kamer van Koophandel onder 19.000 bedrijven. Met deze meting zijn de effecten van de economische crisis in Zeeland duidelijk zichtbaar.

De cijfers zijn verzameld in de periode mei / juni 2012. Vergelijkbare landelijke cijfers zijn nog niet bekend, die worden begin 2013 verwacht. Voor de regio West-Brabant zijn inmiddels wel de vergelijkbare cijfers beschikbaar. Daar is dit jaar sprake van een daling van het aantal banen met 7.600 (min 2,3%). In West-Brabant is het banenverlies verhoudingsgewijs dus bijna twee maal zo groot als in Zeeland. De sectoren met de grootse daling zijn ook daar de landbouw, industrie, bouw en de horeca. Ook is West-Brabant is de zorg de grootste groeier, maar ook in de detailhandel is daar nog sprake van een toename van het aantal banen.

Daling personeel

In de afgelopen jaren zagen we duidelijk dat bedrijven tot het laatst proberen ervaren vast personeel te behouden. Als er minder werk is, snijden bedrijven het eerst in het flexibele deel van het personeel: de uitzendkrachten. Daarna volgt aanpassing van contracten naar minder uren. Als laatste volgt dan afvloeiing van vast personeel of zelfs sluiting van het bedrijf. Dat zien we dit jaar ook terug in de cijfers. De afzet van bedrijven in de industrie stagneert of daalt. De bestedingen van consumenten en investeringen van bedrijven lopen terug. Het gevolg voor Zeeland is te zien in de banenontwikkeling. In nagenoeg alle sectoren is nu ook sprake van een daling van het vast personeel. Bovendien worden we het laatste jaar meer geconfronteerd met de sluiting van bedrijven. Het faillissement van Zalco bleek helaas slechts een voorbode voor meer.

Dit jaar is daardoor sprake van een daling van het aantal fulltime banen (15 uur of meer per week) en een kleine stijging van het aantal parttime banen (minder dan 15 uur per week). Vooral bij de mannen, van oudsher meer de fulltimers, is de daling duidelijk zichtbaar. Maar dit jaar neemt ook het aantal banen voor vrouwen af. Het banenverlies is relatief het grootste in de sectoren industrie, onderwijs, openbaar bestuur en de bouw. Alleen in de zorg en de zakelijke diensten was per saldo nog sprake van een groei van het aantal banen.

Zorg en zakelijke diensten in de plus

In 2012 is het totaal aantal banen in de zorg en welzijnssector in Zeeland opnieuw toegenomen. In werkgelegenheid gemeten, is dit nu de grootste sector geworden in Zeeland. De groei zit vooral in het aantal banen van minder dan 15 uur per week.

Minder bedrijven in de handel en de horeca

Ondanks de daling van het aantal banen blijft het aantal vestigingen in Zeeland toenemen. Totaal zijn er ongeveer 600 vestigingen met werkgelegenheid bijgekomen in Zeeland (+2%). De gemiddelde bedrijfsgrootte daalt. Een belangrijke oorzaak voor de toename van het aantal bedrijven is de groei van de eenmansbedrijven (zzp’ers) in vooral de dienstverlening en de zorg. De groei van het aantal zelfstandigen in de bouw neemt ten opzichte van vorig jaar duidelijk af. Alleen in de handel en reparatie, de horeca en de financiële diensten neemt het totaal aantal bedrijven af met respectievelijk min 1,1% (-71), min 0,4% (-8) en min 0,3% (-2) Het aantal banen in deze sectoren neemt met zo’n 2% af.

Daling banen industrie minder groot dan verwacht

Ondanks de recente faillissementen en bedrijfsbeëindigingen in Zeeland en haar directe omgeving is de afname van het aantal banen met name in de industrie beperkt gebleven. Hieruit kan worden afgeleid dat een deel van de mensen die op zoek moesten naar een andere baan die ook weer gevonden hebben bij andere bedrijven in de regio. De relatief beperkte groei van het werkloosheidscijfer in het afgelopen jaar laat dat ook zien. De daling van het aantal banen in de landbouw en visserij komt niet onverwacht. Het effect van de grote investeringen in de glastuinbouw op de werkgelegenheid neemt inmiddels af.

Onderwijs en openbaar bestuur

De schaalvergrotingen, efficiencyslagen en reorganisaties binnen het openbaar bestuur, maar ook in het onderwijs dragen bij aan een daling van het aantal banen in deze twee sectoren. Daarnaast geldt voor het onderwijs dat de organisaties in deze sector de gevolgen merken van de krimp van de bevolking, de verminderde belangstelling voor kinderopvang en de beleidswijzigingen ten aanzien van scholing van buitenlanders.