Hypotheekadvies moet apart berekend worden vanaf 2013

GFK deed onderzoek naar de gevolgen van het verbod op provisies en gespreide betaling van de advieskosten. Tijdens het SEH congres wordt gesproken over de nieuwe kansen voor de deskundig adviseur.

Met ingang van 1 januari 2013 dreigt een goed hypotheekadvies voor consumenten met lagere inkomens onbereikbaar te worden. Dit terwijl deze groep consumenten aangeeft het meest behoefte te hebben aan advies. Dit blijkt uit een onderzoek dat is uitgevoerd door Intomart GFK in opdracht van de Stichting Erkend Hypotheekadviseur.

SEH congres: Nieuwe kansen voor de deskundig adviseur
Morgen vindt het jaarlijks congres van de Stichting Erkend Hypotheekadviseur (SEH) plaats in Nieuwegein. Tijdens dit congres wordt een onderzoek van Intomart GFK gepresenteerd dat in opdracht van de SEH is uitgevoerd. Dit onderzoek gaat in op de gevolgen van de invoering van het verbod op provisies en gespreide betaling van de advieskosten. Het onderzoek is begeleid door Prof. Dr. W.F. van Raaij, hoogleraar Economische Psychologie aan de Universiteit van Tilburg.

Verbod op provisies
Naar verwachting treedt op 1 januari 2013 voor onder meer hypothecair krediet een verbod op provisies in. Daarmee komt een eind aan een situatie waarin de kosten van advies onderdeel uitmaken van de kosten van het product. De kosten van advies en de kosten van het product moeten vanaf dat moment aan de consument apart in rekening worden gebracht. In het verlengde van deze nieuwe regels is bepaald dat de adviseur deze kosten niet in meer dan drie maandelijkse termijnen aan de klant in rekening mag brengen. De beperking om consumenten de kosten van advies over een langere tijd gespreid te betalen zal in belangrijke mate consumenten met lagere inkomens treffen.

Lagere inkomens meeste behoefte aan advies
In opdracht van de SEH heeft Intomart GFK een onderzoek gedaan naar de gevolgen van de invoering van het verbod op provisies en gespreide betaling van de advieskosten. Uit het onderzoek blijkt dat op dit moment 89% van de consumenten behoefte heeft aan een bepaalde vorm van advies op het moment dat men zich oriënteert op een hypotheek. Vooral mensen met lagere inkomens geven aan een volledig advies te willen hebben omdat men de eigen kennis onvoldoende acht. Indien de adviseur de kosten van advies rechtstreeks bij de klant in rekening brengt, verandert de behoefte aan advies echter drastisch. Nog maar 45% heeft behoefte aan persoonlijke begeleiding en advisering. 28% van de consumenten regelt zijn hypotheek geheel zonder advies.

Dit is een zeer onwenselijke uitkomst van het verbod op provisie. Juist de meest kwetsbare groep consumenten dreigt verstoken te blijven van noodzakelijk advies.

“Ik denk”, aldus mr. Bart de Nie, directeur SEH, “dat de politiek er goed aan doet om consumenten toch toe te staan de kosten van advies gespreid aan de adviseur te betalen. Feitelijk worden mensen met lagere inkomens nu gedwongen om een consumptief krediet af te sluiten om zich over hun hypotheek te kunnen laten adviseren. Dat is toch een bizarre uitkomst van het provisieverbod.”

Adviseurs zullen moeten verbreden
Ook blijkt uit het onderzoek dat financieel adviseurs in Nederland hun bedrijfsmodellen zullen moeten veranderen. Aan de ene kant wordt het belangrijker om consumenten meer keuzen te geven in de wijze waarop het advies tot stand komt. Een groeiend aantal consumenten wenst geen totaal hypotheektrajectadvies maar slechts een aantal onderdelen daarvan. “Aan de andere kant denken wij dat adviseurs er goed aan doen om hun adviesgebied te verbreden. Dat betekent dat men niet alleen kijkt naar bijvoorbeeld de hypotheek maar ook naar het pensioen en de duurzaamheid van het inkomen. De hypotheekadviseur van vandaag zal meer en meer de adviseur worden die over een langere termijn de belangrijke financiële risico’s en vermogensopbouw van klanten begeleidt.”, aldus de Nie.

Download hier het onderzoeksrapport ‘SEH congres 2012 – een onderzoek naar bedieningsconcepten voor hypotheekadvies’.