Lobby bedrijfsleven werpt vruchten af

De wetgeving rondom het realiseren van garantiebanen verandert voortdurend. Dat is vaak het gevolg van een succesvolle lobby van het bedrijfsleven dat streeft naar eenvoud en eenduidigheid.

Ambitieuze doelstellingen zijn immers mooi, ze moeten wel haalbaar zijn. Onlangs kondigde Staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken een vereenvoudiging van de Participatiewet en Wet Banenafspraak aan. Alle extra banen die bedrijven via wsw-detacheringen hebben ingericht voor mensen met een arbeidsbeperking tellen voortaan mee voor de banenafspraak. Dit besluit zorgt voor meer duidelijkheid bij werkgevers die op detacheringsbasis werk aanbieden voor mensen uit een sociale werkvoorziening.

In de wet was een gecompliceerde herbezettingsvoorwaarde opgenomen. Die bepaalde dat een wsw-detachering pas meetelt in het gerealiseerde quotum als gemeenten hier een nieuwe beschutte werkplek voor in de plaats stelt. Klijnsma gaat nu wettelijk verankeren dat gemeenten deze werkplekken verplicht aanbieden als blijkt dat het aantal ver achter blijft bij de verwachtingen.  

Realisme

Deze aanpassing in de wet is een van de veranderingen die onder de invloed van de lobby van VNO-NCW tot stand kwam. Om in tien jaar honderdduizend extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking te realiseren is realisme nodig. Voortschrijdend inzicht moet dan ook leiden tot werkbare regels. Zo zet het bedrijfsleven zich in voor een verbreding van de doelgroep. Door slechts een deel van de mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in het doelgroepregister op te nemen wordt immers onnodig onduidelijkheid voor werkgevers gecreëerd. Bovendien zijn zo instrumenten als een low-risk polis niet voor iedereen inzetbaar en te weinig kandidaten beschikbaar voor bemiddeling naar banen.  

Als gevolg van deze discussie krijgen leerlingen van het speciaal onderwijs inmiddels automatisch toegang tot het doelgroepregister en lopen er pilots om mensen met een loonwaarde van minder dan honderd procent van het wettelijk minimumloon direct toegang tot het doelgroepregister te geven. Ook de definitie van een garantiebaan is in ontwikkeling. Oorspronkelijk ging het om een baan van 25,5 uur op de loonlijst van een werkgever. Nu worden ook inleenverbanden en detacheringen meegeteld. 

Onderhandelingstafel

Momenteel wordt binnen de Werkkamer gesproken over het laten meetellen van werkzaamheden die bedrijven ‘inkopen’ bij een ander bedrijf en worden uitgevoerd door mensen uit de doelgroep van de banenafspraak. Nog een verandering die aan de landelijke onderhandelingstafel is ingezet is het vereenvoudigen van de Participatiewet via de zogenoemde praktijkroute. Als op de werkplek wordt vastgesteld dat iemand niet het wettelijk minimumloon kan verdienen, moet dat ook toegang geven tot het doelgroepregister. Om een goed beeld te krijgen van de effecten van deze praktijkroute worden via ‘proeftuinen’ in drie arbeidsmarktregio’s meer gegevens verzameld. In het najaar zijn deze gegevens beschikbaar. Omdat ook dit een wetswijziging vergt, zijn de voorbereidingen hiervoor alvast in gang gezet om tijdverlies te voorkomen.