Meer bestuurskracht nodig voor energietransitie

Er is in Brabant meer bestuurskracht nodig om in 2050 een energieneutrale provincie te zijn. Er bestaan namelijk grote verschillen tussen gemeenten in de aanpak van de energietransitie. Met name kleine gemeenten blijken onvoldoende toegerust om lange termijndoelstellingen zelfstandig op te pakken.

Dit concludeert Panteia in haar onderzoek in opdracht van de Vereniging Brabantse Gemeenten (VBG) en de provincie Noord-Brabant. Panteia ziet een grotere faciliterende rol voor de provincie weggelegd om bijvoorbeeld regionale samenwerking te stimuleren.

Vooral grotere gemeenten hebben een visie op het thema energietransitie ontwikkeld en geven daar uitvoering aan. De meeste kleinere gemeenten hebben het thema niet of nauwelijks opgepakt, en dan vooral in de vorm van afzonderlijke initiatieven en projecten, stellen de onderzoekers. Wel constateren zij dat er veel projecten draaien en plannen in ontwikkeling zijn. Van samenwerking tussen gemeenten en regionale strategieën is echter nog weinig sprake, stellen zij.

Energie in coalitieakkoorden

Gedeputeerde Staten verwachten dat veel Brabantse gemeenten energietransitie als thema opnemen in de coalitieakkoorden die de komende weken worden gesloten. “De energietransitie is een van de meest urgente opgaven voor de komende decennia, en één van de belangrijkste doelstellingen in de nieuwe Omgevingswet. Samenwerkingskracht van overheden is daarbij een eerste vereiste“, stelt Erik van Merrienboer, verantwoordelijk gedeputeerde voor het onderzoek.

Paul de Beer, wethouder in Breda en vice-voorzitter van de VBG vult aan: “Om die samenwerking daadwerkelijk handen en voeten te geven, organiseren we op 4 juni met provincie, waterschappen en Brabantse gemeenten een Klimaattop voor Zuid-Nederland. Daar maken we concrete afspraken over energie, circulaire economie en klimaatadaptatie. In het manifest ‘Klimaatstroom Zuid’ riepen we onlangs alle gemeentebestuurders op om deze onderwerpen hoog op de politieke agenda te zetten. Dan kunnen we namens Zuid-Nederland een mooie bijdrage leveren aan het landelijke Klimaatakkoord.”

Brabantse Energieagenda

Ook de provincie neemt de aanbevelingen uit het onderzoek ter harte. “De afgelopen jaren hebben we als provincie veel geïnvesteerd in het in gang zetten van complexe projecten en innovaties. Het is zaak de opgedane kennis en expertise te verspreiden en de samenwerking te verbreden, dat bevestigt dit onderzoek.”, stelt Anne-Marie Spierings, gedeputeerde Energie. “Daarom maken we in het Energie- en Klimaatakkoord breed afspraken met medeoverheden, bedrijfsleven en maatschappelijke partijen over de wijze waarop Nederland de CO2-uitstoot met 49% terugdringt in 2030. En dat afsprakenpakket willen GS dit jaar doorvertalen naar de Brabantse Energieagenda 2019-2030.”

Het is de tweede keer dat de VBG en provincie Noord-Brabant gezamenlijk een themaonderzoek lieten uitvoeren naar de bestuurskracht van Brabantse overheden. Het vorige onderzoek ging over bestuurskracht bij de aanpak van criminaliteit in het buitengebied