Provincie stelt aankoop grond voor natuur bij

De aankoop van grond voor de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en van ruilgrond voor boeren in Overijssel verloopt zo voorspoedig dat de beschikbare gelden op dreigen te raken. Daarom hebben Gedeputeerde Staten besloten het aankoopbeleid voor de EHS bij te sturen.

Om een aankoopstop zoals in andere provincies te voorkomen, willen Gedeputeerde Staten de komende tijd pas op de plaats maken met de aankoop van ruilgrond en zich richten op de gronden die nodig zijn voor het behoud van natuur.

Aankoop gronden voor EHS gaat door, geen nieuwe ruilgrond
In Overijssel moet in 2018 in totaal 74.481 hectare natuur zijn ingericht of als natuur worden beheerd. De provincie maakte vorig jaar afspraken met gemeenten, waterschappen, natuurorganisaties en de Dienst Landelijk Gebied - die de uitvoering doet voor de provincie - over het versneld aankopen en inrichten van nieuwe natuur.

De aankoop van gronden verloopt zeer voorspoedig als gevolg van de versnelde aanpak, maar ook omdat er momenteel relatief veel landbouwgrond wordt aangeboden vanwege de economische crisis. Ondanks de extra gelden die de provincie de afgelopen jaren uittrok voor de EHS, dreigt een tekort aan geld voor grondaankoop. Bovendien blijken in de praktijk de werkelijke kosten voor de grondaankopen aanmerkelijk hoger dan de bedragen waarmee gerekend is in de afspraken die de provincie daarover met het Rijk heeft gemaakt. Volgens de overeenkomst met het Rijk zal dit worden bijgesteld bij de tussentijdse evaluatie van het provinciaal Meerjarenprogramma Landelijk Gebied (pMJP) in 2010. De verwachting was dan ook dat er deze zomer met het Rijk nieuwe afspraken zouden worden gemaakt over de financiering van de EHS. Door de economische crisis en de aangekondigde bezuinigingen door het Rijk én de val van het kabinet zal het in elk geval nog geruime tijd duren voordat daarover meer duidelijkheid is.

Om nu te voorkomen dat de aankoop van grond helemaal stil moet worden gelegd, stellen Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten voor om bij te sturen. Ze willen zich deze bestuursperiode richten op veertien gebieden waar het uit oogpunt van de natuur nodig is de vaart er in te houden. Om dat mogelijk te maken wil het provinciebestuur extra financiële armslag creëren door binnen het pMJP met gelden te schuiven.

De bijstelling van het aankoopbeleid betekent echter ook dat er voor 2010 en 2011 - totdat er helderheid is van het Rijk - geen ruilgronden kunnen worden aangekocht. Dit heeft gevolgen voor inrichtingsprojecten, waarin niet alleen aan natuur wordt gewerkt, maar ook aan verbeteringen voor landbouw, water en recreatie. Voor deze projecten willen GS in overleg met alle partners heel zorgvuldig kijken wat er nog wél door kan gaan.

Algehele aankoopstop voorkomen
Gedeputeerde Piet Jansen geeft aan dat de provincie met deze bijsturing een algehele aankoopstop kan voorkomen: "Het is van belang dat we zoveel mogelijk doorgaan met het aankopen van grond en inrichten van natuurgebieden en daarmee onze verplichtingen kunnen nakomen tegenover grondeigenaren in deze gebieden. Wij zetten er als provincie nog steeds op in dat de EHS in Overijssel in 2018 klaar is. Ik vind het jammer dat gebiedsprocessen niet kunnen doorgaan met de ambitie zoals we die voor ogen hadden, omdat er minder ruilgrond is. Maar we moeten wel zoveel mogelijk doorgaan, totdat er helderheid is van het Rijk. Dat is ook van belang voor de landbouw én om onze doelen voor recreatie en water te halen. Gelukkig is in meerdere gebieden al voldoende (ruil)grond aangekocht om aan de slag te kunnen blijven. Wij gaan er daarom van uit dat er toch resultaten kunnen worden geboekt, al zal het minder zijn dan we hadden gehoopt."

De bestuurders van betrokken overheden en organisaties zijn inmiddels op de hoogte gebracht van het besluit van GS. De komende tijd zal per gebied met alle betrokkenen worden bekeken of en welke consequenties dit besluit heeft. Daarbij wordt ook nadrukkelijk bekeken welke mogelijkheden er zijn om de structuurverbetering van de landbouw met kracht door te zetten.