Aanbestedingsregels wijzigen per 1 april

Vooral kleinere ondernemers krijgen, door de nieuwe aanbestedingswet, vanaf 1 april meer kans om overheidsopdrachten te mogen uitvoeren.

De Aanbestedingswet, die op 1 april 2013 in werking treedt, past de Europese regels zo goed mogelijk toe op de Nederlandse situatie. De maatregelen uit de wet moeten leiden tot:

• meer concurrentie, doordat meer ondernemers kunnen meedingen naar een overheidsopdracht;
• minder administratieve lasten;
• meer lijn in aanbestedingsprocedures;
• betere naleving van de regels;
• betere besteding van belastinggeld,
• een eenvoudiger afhandeling van klachten.

De wet moet vooral zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) en het midden- en kleinbedrijf betere kansen bieden op overheidsopdrachten.

Beginsel van proportionaliteit

De eisen die bij een aanbesteding aan een ondernemer worden gesteld moeten in verhouding staan tot de opdracht. Dat staat in de Aanbestedingswet. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat een kleine ondernemer niet alle risico’s van een bouwproject hoeft te dragen, wanneer deze ondernemer zich onmogelijk kan verzekeren tegen al deze risico’s. De Gids Proportionaliteit werkt dit proportionaliteitsbeginsel verder uit en bevat praktische voorbeelden.

Geen clustering van opdrachten

Opdrachten mogen in principe niet meer op zo’n manier worden geclusterd dat kleinere bedrijven geen kans meer maken. Een bedrijf met bijvoorbeeld 120 vestigingen mag niet de schoonmaak van alle gebouwen bundelen in 1 aanbesteding. Daardoor maakt een klein schoonmaakbedrijf namelijk bij voorbaat al geen kans meer. Besluit een aanbestedende dienst een opdracht toch te clusteren? Dan mag dat alleen met een goede motivering.

Eigen verklaring

Ondernemers kunnen voortaan met een zogeheten eigen verklaring aangeven dat ze voldoen aan de gestelde eisen. Tot nu toe moesten alle deelnemers aan een aanbesteding originele bewijsstukken aanleveren; dat kost veel tijd en moeite. Op grond van de Aanbestedingswet hoeft alleen de winnende ondernemer dat te doen. Deze eigen verklaring maakt het voor ondernemers gemakkelijker om mee te doen aan een aanbesteding.

Meer lijn in aanbestedingsprocedures

Vooral bij opdrachten die niet Europees worden aanbesteed, volgen aanbestedende diensten verschillende procedures. Dat leidt tot extra lasten voor bedrijven. De Aanbestedingswet stelt daarom het gebruik van het Aanbestedingsreglement Werken 2012 (ARW) verplicht voor opdrachten die niet Europees hoeven te worden aanbesteed. In het ARW is elke aanbestedingsprocedure helemaal uitgeschreven. Op deze manier is het voor iedereen duidelijk hoe de aanbestedingsprocedures behoort te verlopen.

Aanvullend beleid aanbestedingsregels

Voor leveringen en diensten gaan vanaf 1 april 2013 zogeheten richtsnoeren gelden. Het zijn aanvullingen op de Aanbestedingswet, die niet verplicht zijn. Ze zijn bedoeld  om de praktijk van aanbesteden te verbeteren en meer lijn te brengen in aanbestedingsprocedures.

Commissie van Aanbestedingsexperts behandelt klachten

Ondernemers met klachten over aanbestedingen kunnen vanaf 1 april 2013 terecht bij de Commissie van Aanbestedinsgsexperts die dan van start gaat. Ook aanbestedende diensten kunnen er een klacht indienen. De commissie kan bemiddelen en/of (niet-bindende) adviezen geven. Op die manier kunnen klachten worden opgelost zonder dat de stap naar de rechter nodig is.

Aanbestedingsrichtlijn defensie en veiligheid

De Europese aanbestedingsrichtlijn voor defensie- en veiligheidsopdrachten moet zorgen voor een transparantere en meer concurrerende Europese markt voor defensie- en veiligheidsopdrachten. Met de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied is de richtlijn omgezet in Nederlandse wetgeving. De wet is op 15 februari 2013 in werking getreden.