Denk om voorwaarden derogatie

Bedrijven die derogatie hebben aangevraagd moeten het gehele jaar aan de voorwaarden voldoen. Dienst Regelingen (DR) houdt, in afwachting van hoger beroep, nog steeds de lijn aan, dat bij het niet naleven van álle derogatievoorwaarden de lagere gebruiksnormen gelden.

Dat leidt dan vaak tot zeer hoge boetes, die vervolgens volgens interne beleidsregels weer worden verlaagd. Het resultaat blijft echter een hoge boete, terwijl er daarnaast ook vaak nog een hoge korting wordt toegepast op de bedrijfstoeslag.

Kwestie

Een landbouwonderneming heeft na het in gebruik nemen van extra landbouwgrond niet tijdig (binnen zeven dagen) grondmonsters laten nemen. DR heeft vervolgens derogatie niet toegepast en een gematigde boete opgelegd van 2.000 euro (in plaats van ruim 24.000 euro). De rechtbank Roermond heeft het beroep van de landbouwonderneming tegen dit besluit ongegrond verklaard.

Derogatievoorwaarden

Uit de uitspraak van de rechtbank blijkt de rechter meegaat met de beslissing van DR, dat derogatie alleen van toepassing is als aan alle derogatievoorwaarden wordt voldaan. Deze voorwaarden staan vermeld in artikel 25, 27 en 27a van de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet. Het tijdig bemonsteren van in gebruik genomen grond en het verwerken ervan in het bemestingsplan behoren daartoe.

N.B: Er lopen nog verschillende procedures bij het College van Beroep voor het Bedrijfsleven over de vraag of er misschien bepaalde voorwaarden zijn die niet automatisch ertoe leiden dat derogatie vervalt. Dat betreft bovenstaand voorbeeld, maar ook andere voorwaarden als het voldoen aan de diverse gebruiksnormen, het scheurverbod en de volgteelt na maïs.

Waarop letten?

In principe moet het bedrijf het gehele jaar aan alle voorwaarden voor derogatie voldoen. De belangrijkste zijn:

• Tijdige aanmelding.
• Tijdige betaling van het verschuldigde derogatietarief.
• Tijdige bemonstering van het perceel: wie een perceel in gebruik neemt in de periode tot en met 15 mei, moet zorgen voor een geldig bodemmonster of het perceel binnen zeven dagen na ingebruikname laten bemonsteren (bij ingebruikname ná 15 mei is bemonstering voor het lopende jaar niet nodig).
• De analyserapporten moeten actueel zijn: op 1 februari van het betreffende jaar mogen deze niet ouder zijn dan vier jaar.
• De 70 procent grasland-eis: graslandpercelen moeten van 15 mei tot en met 15 september onafgebroken als grasland in gebruik zijn. Vernieuwt u grasland – met toestemming – dan mag u die percelen ook meetellend. Let er wel op dat alleen landbouwgrond meetelt voor de 70 procent-eis, natuurgrond niet.
• De gebruiksnormen voor stikstof in dierlijke mest, stikstof algemeen en fosfaat algemeen. Hierbij is onder meer van belang dat de derogatienorm alleen geldt voor graasdierenmest en dat de stikstof-gebruiksnorm voor maïs verschilt bij wel of geen derogatie.
• Het scheurverbod van grasland in het Besluit Gebruik Meststoffen. Hierbij is onder andere van belang dat u – volgens het BGM – na het vernietigen van de graszode op klei of veen (toegestaan tussen 1 februari en 15 september) geen stikstofbehoeftig gewas hoeft te telen, terwijl dat volgens de Europese regels eigenlijk wel zou moeten.
• De verplichting van een vanggewas na maïs op de lichte gronden (artikel 8a BGM).
• Alle administratieve verplichtingen, waaronder:
  • De benodigde aanvullende gegevens moeten vóór 1 februari bij DR binnen zijn.
  • De wijzigingen in het gebruik van de percelen moet u binnen 30 dagen bij DR melden, afhankelijk van het tijdstip van ingebruikname.
  • Het bijwerken van het bemestingsplan moet binnen zeven dagen.

Gevolgen voor bedrijfstoeslag

Ingetrokken derogatie betekent vrijwel altijd dat een gebruiksnorm is overschreden. Behalve een boete kan ook een korting op de bedrijfstoeslag worden opgelegd (randvoorwaardenkorting). Daarnaast kan de reden voor het intrekken op zich al leiden tot een korting op de bedrijfstoeslag, omdat één van de randvoorwaarden zoals het scheurverbod, is overtreden. Hierbij is nog van belang dat de korting op de bedrijfstoeslag een eigen procedure kent van zienswijze, bezwaar en beroep. Op het kortingbesluit zijn andere regels van toepassing voor de beoordeling van opzet en verzachtende omstandigheden.

Voorzichtigheid blijft geboden!

Deze ondernemerstip is geschreven door Flynth.