Financiering uit eigen netwerk: mogelijkheden op een rij

Heeft u zakelijke plannen, maar onvoldoende privé- of eigen vermogen? Dan kunt u externe financiering aantrekken. In Europa komt deze financiering meestal van de bank (in 80% van de gevallen).

Maar wat zijn uw mogelijkheden als u familie, vrienden en bekenden en zakelijke relaties hebt met vertrouwen in uw plannen?

Allereerst: wat gebeurt er als u kiest voor financiering met eigen vermogen? Eigen vermogen is risicodragend vermogen. Bij liquidatie wordt het eigen vermogen als laatste terugbetaald ná alle andere schuldeisers. Banken stellen daarom een solvabiliteitseis als voorwaarde voor financiering. Vaak is dit 30%, maar dat verschilt per situatie en branche. De eis betekent dat het eigen vermogen ná financiering 30% van het totale vermogen moet zijn.

Financiering met eigen vermogen van extern

Een ondernemer heeft, buiten zijn privévermogen om, de volgende mogelijkheden om eigen vermogen van extern aan te trekken.

1. Eigen vermogen bv

Een bv kan eigen vermogen aantrekken door aandelen uit te geven. De kopers worden mede-eigenaar van de onderneming. Dat betekent niet dat ze ook zeggenschap krijgen in de onderneming. Dat hangt af van de omvang van de investering, de vorm die wordt gekozen en eventuele aanvullende afspraken.

Als er veel potentiële investeerders zijn die elk een kleiner bedrag willen inleggen is ‘aandelen-crowdfunding’ een interessante optie. De investeerders worden lid van een op te richten investeringscoöperatie, die op haar beurt weer aandelen koopt in de onderneming.

Buiten het eigen netwerk zijn er ook mogelijkheden bij private investeerders, participatiemaatschappijen en regionale ontwikkelingsmaatschappijen die continu zoeken naar interessante investeringsopties. Via NPEX, de beurs voor het mkb, kunnen bedrijven vanaf een bedrag van 250.000 euro kapitaal aantrekken door het uitgeven van aandelen of obligatieleningen die via de beurs verhandelbaar zijn.

Daarbij bestaat de mogelijkheid om aandelen uitsluitend te verhandelen binnen een besloten beursomgeving. De ondernemer bepaalt wie wordt toegelaten: bijvoorbeeld familie, kennissen en personeelsleden. Een mooie manier om investeringen vanuit het eigen netwerk te organiseren en formaliseren.

2. Eigen vermogen eenmanszaak of maatschap/vof

Het eigen vermogen kan worden vergroot door toetreding van een nieuwe ‘maat’ of vennoot die vermogen inbrengt. Daarmee wordt ook kennis, ervaring en een netwerk ingebracht. Het nadeel is dat hiermee een ‘nieuwe’ onderneming ontstaat waarin ook de zeggenschap gedeeld moet worden. Is dat niet gewenst, dan is de commanditaire vennootschap (cv) mogelijk een oplossing.

De geldschieter wordt in dit geval een commanditaire of stille vennoot. Hij krijgt een af te spreken aandeel van de winst en draagt ondernemersrisico tot maximaal de hoogte van zijn inbreng. De voorwaarde hiervoor is dat hij zich afzijdig houdt van de bedrijfsvoering en het bedrijf niet naar buiten vertegenwoordigt. De stille vennoot is geen ondernemer, maar zijn winstaandeel wordt belast als ‘winst uit onderneming’. Ook kan hij gebruikmaken van willekeurige afschrijvingen en de investeringsaftrek.

Financiering met vreemd vermogen

Vreemd vermogen is al het vermogen dat geen eigen vermogen is. Dat kunnen leningen zijn, maar ook crediteuren behoren tot het vreemd vermogen. De samenstelling is heel divers en er zijn grote verschillen tussen risico en kosten.

1. (Achtergestelde) lening

Geld dat familie, vrienden of relaties aan u lenen wordt een ‘onderhandse lening’ genoemd. Het is verstandig om alle afspraken vast te leggen in een ‘overeenkomst van geldlening’. De tussenkomst van een notaris is niet noodzakelijk. U kunt de overeenkomst laten registreren bij de Belastingdienst.

In het geval van een groot aantal  kleinere leningen kunt u misschien een crowdfundingplatform inschakelen. Uw relaties kunnen als eerste inschrijven en (terug)betaling wordt goed geregeld. Het nadeel kan zijn dat de financieringsvraag open moet staan voor een breed publiek. Een onderhandse lening of lening via crowdfunding is meestal achtergesteld bij andere financiers. Bij liquidatie komen deze financiers als laatste aan bod voor terugbetaling, maar vóór de ondernemer.

2. Afspraken met klanten of leveranciers

Leveranciers verstrekken soms onderhandse leningen. In de horeca bijvoorbeeld, wordt de inventaris vaak door de drankleverancier gefinancierd. Maar er zijn allerlei andere afspraken mogelijk met klanten of leveranciers waardoor u minder financiering nodig heeft. Een klant kan contant (pin) of zelfs vooruitbetalen zodat u geld heeft om het bestelde in te kopen. Aan de kant van uw leverancier kunt u denken aan een langere betalingstermijn waar soms extra kosten tegenover staan. Uw leverancier kan ook goederen in consignatie geven. U hoeft ze pas te betalen als u ze verkocht heeft. Dit wordt veel toegepast in de antiek- en kunstwereld en bij tweedehands goederen.

3. Off-balance financiering
Het idee achter off-balance financiering is dat de ondernemer over bedrijfsmiddelen kan beschikken zonder dat daarvoor financiering aangetrokken moet worden. De bedrijfsmiddelen en bijhorende verplichtingen staan niet op de balans. Dat is vaak gunstig bij het aantrekken van externe financiering. Naast consignatie moeten ook lease, factoring en huur hiertoe gerekend worden. Net als het gebruik van cloud-software waarvoor ook geen directe investering nodig is. In de sfeer van het eigen netwerk gebeurt het vaak dat de verkopende partij bij bedrijfsoverdracht het onroerend goed en soms ook kostbare machines aan zichzelf houdt en verhuurt aan de opvolger. In de agrarische sector zien we steeds meer investeringen in grond, die vervolgens in erfpacht beschikbaar wordt gesteld aan de boer. Op deze manier is het risico voor de investeerder een stuk lager dan bij een onderhandse lening: het eigendom van het goed staat daar immers tegenover.

Tot slot

Er zijn vaak meerdere mogelijkheden om uw bedrijf – buiten de bank om - te financieren. Familie, vrienden, bekenden en relaties dragen graag hun steentje bij als ze vertrouwen hebben in u en uw plannen. Maar als het plots minder goed gaat met uw onderneming, dan kan het in de relationele sfeer voor vervelende situaties zorgen. Dit kunt u voorkomen door eerlijk te zijn over uw wensen en behoeften. Maak duidelijke afspraken en leg alles vast in een overeenkomst én onderteken deze.

Meer informatie

Wilt u meer informatie over financiering uit uw eigen netwerk? Neem contact op met Flynth via e-mail info@flynth.nl of telefoonnummer 026 - 354 26 00.