Vergeten groenten in het wetboek: het recht van reclame

Vrijwel alle ondernemers komen ermee in aanraking: een afnemer die de koopprijs van geleverde goederen niet voldoet, of nog erger, failliet gaat. Wat dan? Sta je dan als leverancier met lege handen?

Beslag en eigendomsvoorbehoud

Als leverancier kun je diverse rechtsmaatregelen treffen als het leggen van beslag en dergelijke. Dit is echter een kostbare manier om je gelijk te halen; er moet verlof bij de rechtbank worden gevraagd voor het leggen van het beslag, er moet een deurwaarder worden ingeschakeld etc.. Daar komt bij dat het leggen van beslag in een faillissementssituatie überhaupt geen doel treft.

In het meest gunstige geval heeft de verkopende partij een eigendomsvoorbehoud bedongen. Wanneer dat het geval is, blijven de geleverde goederen eigendom van de leverancier totdat de betreffende factuur (of in geval van een zogenaamd verlengd eigendomsvoorbehoud, alle facturen die de ontvanger nog open heeft staan) is voldaan. Wil een eigendomsvoorbehoud rechtsgeldig kunnen worden ingeroepen dan dient aan diverse vereisten te zijn voldaan, zeker als dit in de algemene voorwaarden van de leverancier is opgenomen. I

n de praktijk blijkt dat hierbij (helaas) regelmatig fouten worden gemaakt, waardoor de vernietiging van het eigendomsvoorbehoud kan worden ingeroepen. Het eigendomsvoorbehoud is dan niet meer dan een dode letter. Met name curatoren (in faillissementsgevallen) letten hier scherp op; zij zijn immers vaak goed bekend met de regelgeving op dit vlak. Wordt de vernietiging van het eigendomsvoorbehoud ingeroepen (hetzij door de afnemer, of in geval van een faillissement door de curator), dan houdt het veelal op: de leverancier blijft zitten met een lastig inbare vordering.

 Het recht van reclame

Er bestaat echter een wettelijk recht voor de leverancier dat in dergelijke gevallen (ook wanneer überhaupt geen eigendomsvoorbehoud is overeengekomen) toch soelaas kan bieden: het recht van reclame (art. 7:39 en volgende van het Burgerlijk Wetboek). Dit recht bepaalt dat een leverancier van roerende zaken zoals bijvoorbeeld machines, onder bepaalde omstandigheden, tòch zijn verkochte zaken kan opeisen en terughalen (reclameren) wanneer de koopprijs niet wordt voldaan. Let wel, dit is een wettelijk recht en hoeft derhalve niet in een koopovereenkomst overeengekomen te zijn, zoals bij een eigendomsvoorbehoud wel het geval is.

Wil een partij gebruik maken van dit recht, dan moeten enkele kaders in acht worden genomen:

• er moet voldaan zijn aan de vereisten van ontbinding als omschreven in art. 6:265 Burgerlijk Wetboek;
• het recht van reclame moet schriftelijk worden ingeroepen;
• er zijn termijnen van kracht: het recht van reclame kan alleen worden ingeroepen als;
• er nog geen zes weken zijn verstreken nadat de vordering tot betaling van de koopprijs opeisbaar is geworden;
• èn er nog geen zestig dagen zijn verstreken vanaf de dag dat de goederen in bezit van de koper zijn gekomen.

Wordt door de leverancier het recht van reclame op de juiste wijze ingeroepen, dan wordt de leverancier op dat moment weer eigenaar van de betreffende goederen. Dat is veelal een betere uitgangspositie om daadwerkelijk wat terug te krijgen dan het hebben van ‘slechts’ een vordering op een afnemer.

Indien u vragen over dit artikel heeft of meer wilt weten, dan kunt u contact opnemen met Fred Froger (froger@rassers.nl) of met één van de andere leden van de sectie ondernemingsrecht (te bereiken via telefoonnummer 076-5 136 136).