Voor wettelijk erkend onderwijs, zoals  het primair en voortgezet onderwijs, mbo- en hbo-instellingen en universiteiten, geldt een verplichte vrijstelling van omzetbelasting (btw). Maar ook voor het niet-wettelijk erkend onderwijs – zoals beroepsopleidingen – kan een vrijstelling van omzetbelasting gelden. Hiervoor geldt wel een erkenningsregeling.

De vrijstelling geldt voor instellingen die zijn opgenomen in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs (RKBO). Ditzelfde geldt voor natuurlijke personen die werken als zelfstandige docent en natuurlijke personen die rechtstreeks, voor eigen rekening en risico en op eigen verantwoordelijkheid, met cursisten of zakelijke opdrachtgevers overeenkomsten afsluiten voor het verzorgen van beroepsonderwijs.

Audit

Om in dit register te kunnen worden ingeschreven moet een kwalitatieve audit door het RKBO positief zijn afgerond. Voor natuurlijke personen die als docent optreden en uitsluitend onderwijsdiensten verzorgen aan onderwijsinstellingen geldt een minder zware en minder dure audit dan voor natuurlijke personen die direct op de markt actief zijn. Deze laatste groep moet zich net als de overige onderwijsinstellingen de zwaardere instellingenaudit laten uitvoeren om in het RKBO ingeschreven te kunnen worden.

Splitsing docenten- en instellingenregister

In de praktijk blijkt dit onderscheid voor met name zzp’ers voor onduidelijkheid te zorgen. Een zzp’er verzorgt veelal zowel beroepsonderwijs als docent via een onderwijsinstelling, maar ook voor eigen rekening en risico. Om deze onduidelijkheid op te heffen wordt de regeling met ingang van 1 januari 2014 aangepast. Het RKBO wordt gesplitst in twee registers: een docentenregister en een instellingenregister. In het docentenregister kunnen docenten zich laten inschrijven die beroepsonderwijs verzorgen aan onderwijsinstellingen. In het Instellingenregister kunnen onderwijsinstellingen en natuurlijke personen zich laten inschrijven die rechtstreeks, voor eigen rekening en risico en op eigen verantwoordelijkheid, met cursisten of zakelijke opdrachtgevers overeenkomsten afsluiten voor het verzorgen van beroepsonderwijs.

Welk register?

Wanneer een docent zich inschrijft in het docentenregister, dan zijn alleen de diensten die hij aan een onderwijsinstelling verricht vrijgesteld van btw. Daarmee wordt voorkomen dat de onderwijsvrijstelling niet-aftrekbare btw in rekening gebracht krijgt. Schrijft een docent zich in het instellingenregister in, dan zijn ook de onderwijsdiensten die hij rechtstreeks op de markt verricht vrijgesteld van btw. Door deze splitsing zal een docent die in het beroepsonderwijs actief is een keuze moeten maken in welk register hij zich inschrijft. In beide registers inschrijven is niet mogelijk. Als hij zich inschrijft in het docentenregister, dan zijn de diensten die hij rechtstreeks op de markt verricht niet vrijgesteld van btw. Zijn de afnemers van zijn diensten ondernemers die de btw in aftrek kunnen brengen, dan kan deze keuze interessant zijn. In dat geval kan de docent de btw op zijn kosten en investeringen (deels) in aftrek brengen. De splitsing van het RKBO treedt pas op 1 januari 2014 in werking. Docenten hebben nog even de tijd om zich te laten informeren en zich op de maatregel voor te bereiden.

Uitlenen of detacheren

LET OP: Gaat een onderwijsinstelling personeel uitlenen of detacheren, dan is deze uitleen in principe btw-belast. Onder strikte voorwaarden gelden hiervoor uitzonderingen of kunt u gebruik maken van het zogenoemde ‘leerstuk kosten voor gemene rekening’. Het is uiteraard verstandig om voor de daadwerkelijke uitleen contact op te nemen met uw Flynth-adviseur.