3D connectoren ontwikkeld door Fontys-student

Met veel trots presenteerde TE Connectivity afgelopen week op een belangrijke beurs in Duitsland zijn nieuwste 3D-geprinte connectoren. Een revolutie in connectorland, waar altijd connectoren werden ontworpen voor massaproductie.

Foto: Jaco Raijmakers (links) en Jacco Noordhuizen (rechts)

Met de moderne printtechniek kunnen echter op maat en naar wens van de klant kleine aantallen worden gefabriceerd. Bij de laatste ontwerpen kreeg het bedrijf hulp van de derdejaars student Jacco Noordhuizen (21) van Fontys Hogeschool Engineering.

Jacco studeert werktuigbouwkunde en is de eerste stagiaire die bij TE Connectivity puur en alleen met 3D-printing bezig is. “Dit is een nieuwe, opkomende technologie. Gewapend met de kennis die Jacco bij Fontys opdeed, blijkt hij van wezenlijke betekenis voor dit bedrijf”, vertelt Sjef van Gastel. Sjef is directeur Innovatieve Productietechnologie bij het Centre of Expertise van HTSM. Hij is ook degene die Jacco bij TE Connectivity binnenloodste.

Eerder bracht Van Gastel bij dit bedrijf in Den Bosch, voorheen bekend als AMP, al twaalf studenten binnen voor hun minor. “Zij moesten in groepjes van vier een voorstel indienen dat draaide om één van drie thema’s: de aanpasbaarheid van een connector, de massa en de eenvoud van de montage. Het bedrijf was zo enthousiast dat het vroeg om een uitwerking in prototypes.”

Frisse ideeën

Luc Berens en Jaco Raijmakers zijn ervaren rotten die al heel wat jaren onder de riem hebben bij het bedrijf. Ervaren, maar niet in 3D-printing. Maar dat is snel aan het veranderen. “In de praktijk blijken we het grotendeels allemaal zelf af te kunnen. Maar wat die jonge gasten doen is frisse ideeën inbrengen, nieuwe kennis. Dat is geweldig”, zegt Luc Berens. “Wij kunnen dan wel de experts zijn, degenen die al heel veel weten, maar die kennis kan ook heel erg in de weg zitten.”

Jacco is zelf ook heel enthousiast over zijn stage, en specifiek over deze stageplaats: “Ik kan en mag hier echt van alles doen. Ik mag experimenteren met de 3D-printers. Maar ik heb ook al een robot mogen programmeren. Ik krijg echt alle ruimte.”

Dat is het mooie van nieuwe technieken, zegt Sjef van Gastel. Daarin kun je als student nog een verschil maken omdat je niet het wiel opnieuw aan het uitvinden bent, omdat iedereen nog bezig is met het uitvinden van dat wiel. “En dan is er uiteraard wel verschil tussen het ene en het andere bedrijf. Hier vullen ze het begrip innovatie in zoals het hoort: met veel creativiteit en ruimte voor zelfinitiatief.”

De techniek van 3D-printing is revolutionair voor bedrijven als TE Connectivity. “Vroeger had je vijf, zes weken nodig om één nieuw ontwerp productieklaar te maken”, vertelt Jaco Raijmakers. “Nu doe je dat dus in één dag. De snelheid waarmee je iets kunt ontwerpen, produceren én aanpassen, levert enorme besparingen op in gereedschappen, doorlooptijd en andere kosten.”

Stekker

Waar een connector vroeger niet veel meer was dan een ordinaire stekker, is die stekker nu een omhulsel waarin soms meer dan een dozijn bedradingen samen komen. Draden die allemaal een ander doel dienen, een andere spanning hebben. En dus ook vaak een andere coating. Met 3D printing is een digitaal ontwerp voor zo’n connector veel gemakkelijker en sneller te produceren.

Perfect is de techniek echter nog allerminst. De beperkte variatie in materiaal is nog een grote beperking, zo zegt Jacco, en krijgt daarin bijval van Jaco en Luc. En er zijn kleinere probleempjes die om een oplossing vragen.

Jacco toont een connector die een soort roestuitslag vertoont. “Een van de hobbels was het schoonmaken van een 3D-geprinte connector”, legt de Fontys-student uit. “Om zo’n connector te maken, worden er hulpstukjes - een soort steigertjes - gebruikt die na de fabricage weer worden weggehaald. Dat weghalen gebeurt met een soort gootsteenontstopper. Omdat het materiaal poreus is, krijg je daardoor echter gasvorming. Op het moment dat je er dan een coating overheen doet, een dunne metaallaag, wordt deze aangevreten door dat gas."

Opvolger

Daaraan wordt nu gewerkt door de vier werknemers van TE Connectivity die zich met 3D printing bezig houden. En door Jacco. Luc en Jaco zien de stagiaire graag komen. En ooit ook weer terugkomen. “Hij mag zo mijn opvolger worden”, zegt Jaco. Maar het tweetal vindt ook, net als Sjef van Gastel, dat het voor Jacco zelf beter is als hij dat juist niet doet. Hij heeft hier mogen ruiken aan het echte werk. Dat moet hij nu op meer plaatsen doen: daar wordt hij alleen maar beter van. Jacco knikt. Hij snapt het. “Maar ik zou het toch niet erg vinden om hier ooit te werken.”