Door maatwerk tijdens opleiding meer kans op werk

"Dankzij de ESF-subsidies kunnen leerlingen van de Zeeuwse scholen voor voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs en de Entree-opleiding van Scalda steeds vaker een reguliere baan vinden in het bedrijfsleven. En niet alleen vínden, ze hóuden die baan ook, omdat vanuit de scholen waar nodig nu meer nazorg en coaching wordt geboden".

Zo vat Jan Heijstek, voorzitter van de Zeeuwse Stichting Maatwerk (ZSM) en directeur van VSO-school De Argo in Terneuzen, het belang van Europese subsidie op het gebied van de sociale inclusie samen. Het ontstaan (2014) en huidig functioneren van ZSM zijn ook in belangrijke mate aan het ESF te danken. “ZSM zorgt voor intensieve samenwerking van deze scholen onderling om onze leerlingen meer toekomst te bieden,” legt Jan uit, “en dat kost tijd en geld. Vroeger waren leerlingen dag in, dag uit op dezelfde school en volgden ze de lessen die werden aangeboden. Elke school heeft een ander lesprogramma en andere faciliteiten; het totale pakket voor alle beroepen die mogelijk zijn heeft geen enkele school, omdat dit pakket veel te breed is. Nu wordt meer vanuit de leerling gedacht en kan hij tijdelijk en/of deels naar een andere school voor een vak – bijvoorbeeld werken aan de weg of koken - waarin hij goed is of interesse heeft, dus waarin hij later meer kans op werk heeft. Af en toe switchen van school geeft veel meer opleidingsmogelijkheden. Vandaar het ‘Maatwerk’ in onze naam; dat is cruciaal.”

Repeterend werk

Ook op het gebied van stages en leerwerkplekken bestaat dit maatwerk en is er een intensieve samenwerking: "Alle stagebegeleiders hebben contact met elkaar; het stagenetwerk van alle scholen is aan elkaar gekoppeld en breidt daardoor voortdurend uit. Zo groeien onze contacten met het bedrijfsleven en kunnen we ook vaker uitleggen en laten zien dat onze leerlingen een kans verdienen, maar ook dat ze voor het bedrijf zélf een verrijking kunnen betekenen. Als bijvoorbeeld een campingbeheerder wordt gezocht, wordt meestal gedacht aan een duizendpoot die alles kan. Die zijn lastig te vinden en zijn daarom duur. We attenderen zo’n campingeigenaar er dan op dat een leerling van onze scholen prima het groenonderhoud kan doen, zodat de campingbeheerder zelf meer tijd heeft voor z’n klanten en de administratie. Want onze leerlingen zijn over het algemeen juist zeer gebaat bij structuur en overzichtelijkheid; repeterend werk is geen probleem, terwijl dat bij een allround campingbeheerder juist de bottleneck kan zijn.”

Voorkomen van schooluitval

Tot 2015 kwam een deel van de VSO/PrO-leerlingen na hun schooltijd haast automatisch in de sociale werkvoorziening terecht. De wetgeving is veranderd en nu worden deze jongeren geacht in het reguliere bedrijfsleven aan de slag te gaan. De volgmonitor van ZSM laat zien dat dit telkens beter gaat. “Om dat maatwerk en die samenwerking te kunnen realiseren, zijn de ESF-gelden voor ons echt onontbeerlijk,” stelt Jan. “Maar los van het proces rond het vinden van werk is het ESF ook heel belangrijk geworden om schooluitval te voorkomen. De begeleiding van - juist in dit opzicht kwetsbare - jongeren tijdens hun schoolperiode is intensiever door extra inzet van de consulenten van de Regionale Bureaus voor Leerlingzaken. En die inzet werpt overduidelijk z’n vruchten af, want steeds meer leerlingen maken hun opleiding af.”

Kikkers in de kruiwagen

Is voor de ESF-subsidie ook bij de scholen een nauwkeurige, tijdrovende administratie nodig? “Jazeker, en dat is ook logisch, want het gaat om forse bedragen en belangrijke doelstellingen,” beaamt Jan. “Maar de scholen zijn al heel lang gewend om een subsidieadministratie te voeren en sinds de arbeidsmarktregio Zeeland – centrumgemeente Goes – de regie heeft, gaat het centraler en overzichtelijker. En we worden als gezamenlijke scholen hierbij ondersteund door een extern bureau. Maar het is al die administratieve moeite dubbel en dwars waard, want zo’n duizend leerlingen – degenen die het ’t hardste nodig hebben – hebben rechtstreeks baat bij de ESF-subsidie, omdat ze meer individuele begeleiding krijgen en een maatwerktraject kunnen volgen.“ Jan is blij dat ZSM bij dit alles een grote, dienende rol kan spelen en steeds betere resultaten boekt; ook de samenwerking met het mbo wordt alsmaar intensiever. “Het is sowieso geweldig dat we met achttien diverse scholen in alle windstreken van Zeeland en voor alle gezindten zo hecht samenwerken, met het oog op de toekomst van deze jongeren. Achttien kikkers in de kruiwagen – het kán gewoon!”

Bij de Zeeuwse Stichting Maatwerk (ZSM) zijn achttien onderwijsstellingen (met in totaal ongeveer 1900 leerlingen) aangesloten: alle scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO) en praktijkonderwijs (PrO) en de Entree-opleiding van Scalda (mbo). De volgmonitor en andere informatie over ZSM zijn te vinden op www.zsm.nu.