Onderzoekers Avans: 'De hele keten is nodig bij recyclen'

Het recyclen van apparaten zoals smartphones en elektrische tandenborstels loopt vast op een te complexe keten.Grote producenten lijken immers weinig belang te zien in circulaire verbeteringen.

Het idee dat recycling ten koste gaat van economische winst voert de boventoon en vooruitstrevende recyclers staan voor de uitdaging om hun ketenpartners mee te krijgen. Dat concluderen onderzoekers van Avans Hogeschool na een verkennende studie naar circulariteit in de metaalketen. Het volledige onderzoeksrapport verschijnt binnenkort online.

Metaalrecyclingbranche

Onderzoekers en oud-studenten van de opleiding Communicatie van Avans Hogeschool spraken voor het onderzoek met ondernemers, strategische beslissers en beïnvloeders in en om de Nederlandse metaalrecyclingbranche, waaronder de Brabantse bedrijven Huiskes Metaal, Holland Recycling, Sims Recycling en Van Gansewinkel Groep. Wat meteen opviel: de productieketens opereren erg complex. Er zijn tientallen commissies op nationaal en internationaal vlak bezig met circulaire ontwikkelingen. Brancheorganisaties oefenen via lobby invloed uit op overheidsbeleid in Nederland en Europa.

Producenten

De moeilijkheden voor recycling beginnen al bij de producenten. Het verkennende onderzoek wijst er op dat grote producenten te weinig het belang zien van circulaire verbeteringen niet goed genoeg inzien. Ze voeren bijvoorbeeld geen of ondergeschikt beleid ten aanzien van recycling en hergebruik van producten. En in ontwerp lijken andere eisen, zoals waterdichtheid en bestendigheid, belangrijker dan circulariteit en hergebruik.

Vervolgens schort het aan samenwerking. Productinformatie ten behoeve van circulariteit wordt niet uitgewisseld tussen producent en recycler, ook al is daar wel regelgeving voor. En recyclers en ketenpartners delen nauwelijks hun expertise over recycling van materialen. Ook het overheidsbeleid lijkt niet te helpen. Gunningscriteria in Wecycle-tenders zetten bijvoorbeeld ondernemers aan tot kostenefficiënt gedrag in plaats van circulariteit.

Goed nieuws

Het goede nieuws is dat recyclers steeds vaker de meerwaarde van circulariteit zien en op zoek gaan naar manieren om hun bedrijf via die weg te versterken. Dat kan bijvoorbeeld door te specialiseren in de optimale scheiding van de vele materialen in complexe apparaten zoals smartphones.

Handvatten 

Hoofdonderzoekers Mitchell Droog en Jan Jurriëns bieden op basis van hun onderzoek recyclers enkele handvatten om verdere actie te ondernemen. Door bijvoorbeeld gezamenlijk te investeren scheidingstechnologie en na te denken over het aannemen van andere rollen in de keten zoals compounder of onderdelenproducent. Samen met overheden moeten recyclers zich sterk maken voor regelgeving en bijvoorbeeld de gunningscriteria bij Wecycle.

Het volledige onderzoeksrapport verschijnt binnen enkele weken op www.avans.nl/expertisecentrum-sustainable-business. Het onderzoek werd uitgevoerd in het kader van het lectoraat Sustainable Strategy and Innovation van het Avans Expertisecentrum Sustainable Business.