Studenten keuzedeel restauratie herstellen eeuwenoude vensters

Derdejaars studenten Dirk Vissers en Marieke Dekker restaureren samen met hun medestudenten van de opleiding Creatief vakman glas twee authentieke glas-in-lood vensters. Wij zijn benieuwd naar hun verhaal.

Glasdocent Mieke Hovens: “Naar aanleiding van eerder contact vanuit SintLucas met Museum Krona heb ik gemaild en gebeld met de conservator van het museum, Sid Pubben, met de vraag of het museum nog een uitdagend glasrestauratieproject had voor studenten van het keuzedeel restauratie en dat hadden ze zeker!” Museum Krona gaf aan in bezit te zijn van twee glas-in-lood vensters en het museum wilde deze vensters beschikbaar te stellen voor renovatie. Het museum wil de vensters namelijk graag aan het grote publiek laten zien tijdens een tentoonstelling in augustus.

Op de vensters staan heiligen afgebeeld: Odulphus van Oirschot en Leonardus van Veghel. Het bleek voor Museum Krona ook een zoektocht naar de oorsprong van de vensters. Uiteindelijk bleken de vensters ooit onderdeel te zijn geweest van het internaat “De Ruwenberg” in Sint-Michelsgestel.

Het proces

Dirk: “Aan de hand van de gekregen informatie zijn we eerst begonnen met het schrijven van ons onderzoeksrapport. Tijdens het onderzoek hebben we vooral gekeken naar wat zie je? En waar zitten de beschadigingen? De vensters zijn eeuwenoud en na het onderzoek kwam ik er pas echt achter hoe bijzonder de vensters zijn en hoe bijzonder het eigenlijk ook is dat wij deze mogen restaureren.”

Marieke: “Daarna zijn we aan de slag gegaan met het maken van een wrijfafdruk. Dit doe je door middel van een papier over het paneel heen te leggen en dan met een krijt eroverheen te gaan. Op deze manier ontstaat er een werktekening. Normaal gesproken teken je zelf je eigen werktekening, maar bij restauratiewerkzaamheden doe je dat dus door middel van een wrijfafdruk. Na de wrijfafdruk hebben we de glasstukjes gecodeerd. Als we het lood weghalen weten we tenminste nog waar de glasstukjes thuishoorden en kunnen we het venster aan de hand van de werktekening weer als een puzzel weer in elkaar leggen.” Dirk: “We proberen natuurlijk alles zo goed mogelijk te herstellen.”

Een echte uitdaging

Omdat de vensters al erg oud zijn kwamen Dirk en Marieke tijdens het proces voor verschillende verrassingen te staan. Marieke: “Op een gegeven moment moest ik een stukje glas in het paneel zetten, maar dit stukje glas was zo ontzettend dun dat het brak toen ik het in het paneel wilde zetten, gelukkig heb ik dit stukje weer mooi hersteld.” Ook het schoonmaken van de stukken glas was veel werk “Er komen veel oude kit-resten en ander vuiligheid van de stukken glas af waardoor het veel tijd kost elk stuk glas weer goed schoon te krijgen”, aldus Dirk.

Een echt samenwerkingsproject

Dirk: “Voor mij was dit project leerzaam en interessant. Ik vond het ook een hele eer om de vensters te restaureren.” Ook Marieke heeft veel geleerd over restauratie, maar ook daarbuiten. Marieke: “Het begon als een mooi leerproject, maar het is een mooi samenwerkingsproject geworden voor onze hele klas. Door de komst van het coronavirus hebben we veel meer op afstand moeten samenwerken. Er mochten namelijk maar twee studenten aanwezig zijn in het atelier en hierdoor moesten we in plaats van zelf aan een paneel werken, elkaars werk afmaken. Dit was erg bijzonder.”

Het resultaat

Marieke: “Drie panelen van een venster zijn nu bijna klaar. Aan de rest werken we nu nog. Wij hopen dat we dit voor de tentoonstelling in augustus kunnen afronden.” Ook glasdocent Mieke vond dit project een prachtopdracht “Het was een echte uitdaging en een uitstekend leermoment. Iedereen heeft, als een team, keihard aan dit project gewerkt.