Vernieuwd onderwijs in een school zonder lokalen

Kinderen moeten de ruimte krijgen om in hun eigen tempo en op hun eigen manier te ontdekken, leren en groeien. Dat is de filosofie achter de nieuwbouw van spilcentrum Spaaihoeve in Eindhoven.

Een allesverwoestende brand bracht de nieuwbouwplannen van deze jenaplanschool in een stroomversnelling. De school moest letterlijk alles achter zich laten. Dat schiep - hoe vreemd het ook klinkt - alle ruimte om opnieuw te beginnen. Medewerkers, ouders en kinderen dachten samen na over hun ideale schoolgebouw. En dat wordt er eentje zonder klaslokalen.

Alle ruimte voor groei!

Een school zonder lokalen heeft nog een praktisch voordeel. Het aantal leerlingen van Onder de Wieken groeit snel. Een gebouw zonder tussenwanden kan deze groei gemakkelijker en organischer opvangen, waardoor de kleinschaligheid ook bij grotere leerlingenaantallen geborgd blijft.

Wensen versus realiteit

De wens was om een bruisend hart met één centrale entree te maken waar schoolbreed weekafsluitingen, (spontane) vieringen en tentoonstellingen plaatsvinden. Deze grote ruimte is eveneens flexibel in te delen, waardoor een multifunctioneel speellokaal en een ‘grand café’ ontstaan. Dit ‘grand café’ wordt ook weer flexibel benut en doet dienst als teamruimte en ontmoetingsruimte voor medewerkers en ouders. Rondom dit schoolhart liggen vier schoolclusters voor de kleutergroepen, onder-, midden- en bovenbouw. In deze open leercentra kunnen gebruikers met roomdividers flexibel instructie- en werkruimten creëren. Gezien het transparante karakter van het gebouw is in het Plan van Eisen extra aandacht geschonken aan een goede akoestiek en een gezond binnenklimaat. Hevo, projectleider in dit nieuwbouwproject, heeft hier vanuit haar expertise en ervaring praktische adviezen in gegeven.

De school vroeg hen om in nauwe samenwerking met medewerkers, ouders en leerlingen een Plan van Eisen (tevens integraal huisvestingsplan) op te stellen, waarin de visie, wensen en eisen uitgewerkt zijn tot een concrete en heldere beschrijving van de uitgangspunten van het nieuwe spilcentrum Spaaihoeve.

Gezonde school

De nieuwbouw van spilcentrum Spaaihoeve moet het onderwijsproces en de ontwikkeling van kinderen faciliteren en stimuleren. Tegelijkertijd moet het gebouw op korte en lange termijn gezond te exploiteren zijn. Hevo dacht mee en adviseerde over de mogelijkheden om een gezond gebouw te ontwerpen én dat gezond te kunnen exploiteren. Daarom is gekozen voor duurzame - op het onderhoud en de exploitatie afgestemde - materialen en energiezuinige installaties. Echt bijzonder is het Risicodragend Projectmanagement dat er mede aan bijgedragen heeft dat er een snel maar weldoordacht Plan van Eisen is opgesteld. Daardoor waren afgelopen februari leerlingen, ouders en medewerkers getuige van de eerstesteenlegging en hebben ze in oktober 2018 een nieuw (school)dak boven hun hoofd.