Agrofoodsector ziet toekomst weer positiever in

De Agro Vertrouwensindex is in het eerste kwartaal van 2015 in veel sectoren gestegen. De index ligt nu hoger dan het afgelopen halfjaar, maar is nog niet op het niveau van een jaar geleden.

In de sectoren akkerbouw, glastuinbouw en melkvee zijn zowel de stemming over de huidige situatie op het bedrijf als het vertrouwen dat ondernemers hebben op de middellange termijn toegenomen. Voor pluimvee en opengrondstuinbouw is de stemming nog niet verbeterd, maar is het vertrouwen in de lange termijn wel gestegen. Voor de varkenshouderij geldt juist het omgekeerde.

De varkenshouders beoordeelden, terugkijkend op het afgelopen jaar, de opbrengstprijzen en productie in het eerste kwartaal van 2015 een stuk positiever dan bij de vorige meting. De kosten namen echter toe. Volgens de akkerbouwers namen de kosten en productie in hun sector juist af terwijl opbrengstprijzen iets toenamen. Hoewel de stemming over de huidige situatie van melkveehouders verbeterde, bleken deze ondernemers nagenoeg hetzelfde in hun oordeel over het afgelopen jaar als in de vorige meting. Glastuinders zijn vooral positief over de afgenomen kosten. Deze worden voor het eerst sinds de start van de Agrovertrouwensindex in 2012 als positieve factor in de bedrijfsvoering gezien. Omdat ook de opbrengstprijzen een positiever oordeel kregen, is de index voor glastuinders, die een jaar terugkijken, voor het eerst boven het nulpunt uitgekomen.

Onder opengrondstuinbouwbedrijven is de stemming voor de derde keer op rij gedaald en staat nagenoeg op nul. Dit betekent dat het aantal ondernemers dat positief over de huidige bedrijfssituatie denkt, zo goed als gelijk is aan de groep ondernemers die daar negatief tegenaan kijkt. Terugkijkend op het afgelopen jaar is met name de productie toegenomen en werden de kosten in de hand gehouden. Ook onder pluimveehouders daalde de stemming waardoor er een correctie op de uitzonderlijke positieve stemming aan het einde van 2014 optrad. Pluimveehouders waren met name minder positief over de kostenontwikkeling het afgelopen jaar dan bij de vorige meting.

Mogelijke verklaringen huidige stemming

Waarschijnlijk hebben de lage energieprijzen en, in de veehouderij, de lage graanprijzen het eerste kwartaal een grote rol gespeeld in de hoofden van de tuinders en boeren. Voor akkerbouwers geldt dan nog specifiek dat de opbrengstprijzen van vrije aardappelen, pootaardappelen, uien en peen relatief laag waren, maar niet zo laag als vorig najaar werd voorspeld. Aardappelzetmeel handhaafde zich goed in de markt.

Stemmingsveranderingen per sector laten zich niet altijd verklaren uit de door de Agro Vertrouwensindex gemeten factoren productie, prijs en kosten. Beleid, weer en seizoen oefenen vermoedelijk ook hun invloed uit.

Toekomstverwachting bijna overal positiever

Over de situatie op hun bedrijf over twee of drie jaar zijn, op de varkenshouders na, alle agrarische ondernemers positiever gestemd dan in de vorige meting. De index van akkerbouwers en melkveehouders komt hiermee weer net boven nul. Ook de ondernemers in de opengrondstuinbouw, glastuinders en pluimveehouders zijn positiever over de middellange termijn. Voor 2015 vestigen veel agrariërs hun hoop op betere prijzen en een hogere productie, wat ook invloed heeft op de verwachting over twee of drie jaar. De kosten zullen volgens hen slechts beperkt toe gaan nemen.

In de Vertrouwensindex wordt uitgedrukt hoe ondernemers de huidige situatie van hun bedrijf beoordelen en het vooruitzicht op de wat langere termijn (over twee of drie jaar). De inschatting en verwachtingen van ondernemers in meerdere agrarische sectoren bij elkaar opgeteld, leidt tot één index. Deze steeg in het eerste kwartaal 2015 van 7,7 naar 16,1 op een schaal van -100 tot +100. De eerste vertrouwensindex dateert van het derde kwartaal 2012. Daarnaast worden ondernemers gevraagd een jaar terug en vooruit te kijken.