Conjunctuurinformatie: Ondernemers in industrie weer wat positiever

Het vertrouwen van de ondernemers in de industrie is in november verder verbeterd. De indicator van het producentenvertrouwen ging van 2,0 naar 2,4: het hoogste niveau sinds juni 2011. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

In november zijn de industriële producenten een stuk positiever over de productie in de komende drie maanden en de voorraden gereed product. De positieve stemming over de orderporterfeuille sloeg daarentegen om in een licht negatief oordeel. Ook over de economie in het algemeen zijn ondernemers minder optimistisch dan in oktober. Daarmee volgen zij de consument, die het in november ook al aanzienlijk somberder inzag dan een maand eerder.

Consumenten besteden iets minder

Na vier maanden met lichte groei is de consumptie van huishoudens in september licht teruggelopen. De bestedingen lagen 0,6 procent lager dan in september vorig jaar. Consumenten gaven vooral minder uit aan duurzame en overige goederen, waaronder gas, brandstoffen, kleding en schoenen. Eerder meldde het CBS al dat kledingwinkels in september fors minder verkochten. Aan woninginrichting en elektronica werd wel meer gespendeerd. Ook de uitgaven aan voedings- en genotmiddelen en diensten kwamen in september iets hoger uit.

De terugloop van de bestedingen in september volgt op goede cijfers over de maand augustus. Toen rapporteerde het CBS nog de grootste consumptiegroei in bijna vier jaar, namelijk 1,4 procent. In mei, juni en juli lagen de bestedingen van consumenten op of net iets boven het niveau van een jaar eerder. In het derde kwartaal als geheel groeide de consumptie van huishoudens op jaarbasis 0,3 procent. Het CBS heeft de cijfers gecorrigeerd op verschillen in het aantal koopdagen in een bepaalde periode.

Bedrijven investeren meer in capaciteit

Nederlandse bedrijven hebben in september 3,2 procent meer geïnvesteerd dan een jaar eerder. De investeringen liggen wel nog altijd aanzienlijk lager dan voor de economische crisis, die eind 2008 uitbrak.

De stijging in september is vooral te danken aan hogere investeringen in productiecapaciteit, zoals machines, computers en installaties. Dat is volgens het CBS in lijn met de toegenomen bezettingsgraad en het stijgende vertrouwen van ondernemers in de industrie. De investeringen in vastgoed bleven nagenoeg gelijk ten opzichte van september vorig jaar.

Volgens de zogenoemde investeringsradar van het CBS zijn de omstandigheden voor investeringen in november een stuk gunstiger dan in oktober. Daarbij wijst het statistiekbureau op de aantrekkende exportgroei en het positievere oordeel van industriële ondernemers over met name hun orderportefeuille.

Industrie houdt meer voorraad aan

De ondernemers in de industrie hadden in september 6 procent meer voorraad gereed product dan in september 2013. Hun voorraden eindproduct zijn volgens het CBS al een half jaar onafgebroken hoger dan een jaar eerder. De toename is september is wel kleiner dan een maand eerder. Ondernemers in de industrie waren in november positiever over de omvang van hun voorraden dan in de voorgaande maand. Het oordeel over de voorraden is een van de drie deelindicatoren van het producentenvertrouwen in de industrie.

Industrie positief over 2015

Voor 2015 verwachten ondernemers in de industrie een toename van hun investeringen met 15 procent. Daarmee is de verwachting voor 2015 veel positiever dan voor 2014. De ondernemers verwachten volgend jaar voor bijna de helft te investeren in vervanging van de materiële vaste activa. Dat blijkt uit de najaarsmeting van het CBS.

Van de industriële branches die doorgaans het meest investeren, is de grootste verandering te zien bij de voedings- en genotmiddelenindustrie. Deze ondernemers verwachtten in 2014 nog een investeringsdaling, maar voor 2015 een stijging van 13 procent. De ondernemers in de raffinaderijen en chemie zijn zeer positief over de investeringen in 2015. Zij verwachten dat hun investeringen met 23 procent zullen toenemen. De investeringen van de raffinaderijen en chemie behoren tot de hoogste binnen de industrie. In 2013 investeerde deze branche ruim 2 miljard euro.

Ondernemers in de textiel-, kleding en lederindustrie en de overige industrie verwachten juist minder te investeren. Zij verwachten voor 2015 een afname van respectievelijk 8 procent en 11 procent.