Gemeenten doen te weinig aan minderen regeldruk ondernemers

Lokale overheden pakken regelingen die veel onnodige bureaucratie veroorzaken voor ondernemers nog steeds te weinig aan. Dat blijkt uit een nieuwe tussenstand in een onderzoek van MKB-Nederland.

Gemakkelijk te schrappen regels, bijvoorbeeld het verplichte KvK-uittreksel, worden inmiddels bijna overal aangepakt. Maar iets ingewikkelder kwesties zoals de welstandstoets blijven liggen. Het onderwerp staat daarom hoog op de agenda voor de gemeenteraadsverkiezingen.

Zo’n 200 gemeenten hebben de moeite genomen een vragenlijst van MKB-Nederland te beantwoorden. Een eerdere inventarisatie, medio juni 2013, gaf aan dat zelfs laaghangend fruit zoals het KvK-uittreksel nog niet werd geplukt. Dat deze gemakzucht - gemeenten kunnen zelf digitaal in het KvK-register - nu merendeels verdwijnt, is positief en een direct gevolg van de inzet van MKB-Nederland. Datzelfde kan worden gezegd voor het niet langer verplicht stellen van een vergunning voor gevelreiniging en het vervangen van de kapvergunning door een bomenlijst. In die zin is zeker verbetering waarneembaar.

Maar deze maatregelen vormen slechts het topje van de ijsberg. Gemeenten kunnen veel meer doen om ondernemers de bureaucratische regelbrij – en alle daarmee samenhangende kosten - aan te pakken. Nu de economie lijkt aan te trekken, moeten overheden alle zeilen bij zetten om bedrijven te ondersteunen weer winstgevende omzetten te halen. Dat is goed voor de lokale economie en werkgelegenheid. En daarmee ook in het eigenbelang van gemeenten. Met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht (19 maart) is dit een onderwerp dat MKB-Nederland nadrukkelijk onder de aandacht brengt van lokale partijen. Zij roept ondernemers op de verkiezingsprogramma’s van lokale partijen op dit punt (en 6 andere belangrijke lokale thema’s) te screenen. Zodat ondernemersvriendelijke partijen ook daadwerkelijk een coalitie kunnen gaan vormen.

Welstand

Op het gebied van welstand is veel verbetering noodzakelijk. Slechts een kwart van de gemeenten voert een welstandsvrij beleid op bedrijventerreinen en slechts een derde van de gemeente heeft de welstandscommissie vervangen door een ambtelijke toetsing. Dit zorgt voor onnodig oponthoud en vertraging voor ondernemers bij uitbreidingen en investeringen. Lange, moeizame vergunningprocedures zijn niet alleen vervelend, maar ook kostbaar.

Digitalisering

Een ander belangrijk verbeterpunt is de digitalisering. Digitale communicatie met ondernemers staat maar in een derde van de gemeenten goed op de rit. Ook voor de horeca is nog het nodige werk te verzetten: terrasvergunningen moeten nog in ruim de helft van de gemeenten worden aangevraagd: dit kan ook met een algemene regel.

Bibob

Bibob wordt in ruim de helft van de gemeenten nog in alle gevallen getoetst in plaats van selectief en nog geen derde biedt vrijstelling van de horecawet. Bibob is een integriteitstoets, o.a. om te checken of een ondernemer (in spe) niet met zwart geld werkt. Deze hoort pas toegepast te worden als er een vermoeden is van crimineel gedrag. Het is een belastende procedure voor zowel ondernemers als gemeenten, en moet daarom gericht worden ingezet.

Drie gemeenten hebben 15 van de 17 vragen met ja beantwoord en doen het daarmee goed: Aalten, Terneuzen en Westland. Vooral die laatste is opvallend: alleen de 2 meest eenvoudig te schrappen regels uit de vragenlijst bestaan hier nog, het verplichte KvK-uittreksel en het ontbreken van de mogelijkheid om per e-factuur te betalen. Het slechtst scoorden Bergen op Zoom, Schiermonnikoog en Rozendaal. Zij hebben maar drie van de vragen met ‘ja’ beantwoord en moeten dus nog flink aan de bak.

Regionale verschillen

Sinds de eerste inventarisatie van MKB-Nederland is het totaal aantal ingevulde vragenlijsten gestegen van 163 naar 207 (55%). Regionaal zijn daar wel verschillen in te zien. Brabantse overheden nemen meer de moeite om te reageren (80%) dan collega’s uit Noord- en Zuid-Holland (resp. 32% en 39%). Van de 36 grootste gemeenten heeft de helft meegedaan. Zij beantwoordden gemiddeld 10 van de 17 vragen met ‘ja’.

Aan de hand van de antwoorden gaat MKB-Nederland met de gemeenten in gesprek over verbeterpunten. Dat levert meestal direct resultaten op in het oppakken van in ieder geval de makkelijkste vereenvoudigingen.