HAS Hogeschool: de sterke schakel tussen kennis en praktijk

Jaarlijks melden zo'n 200 studenten zich aan voor de studierichting Toegepaste Biologie aan de HAS Hogeschool in Den Bosch. Ook binnen deze richting worden techniek en technische innovatie steeds belangrijker. Daarom is de HAS in juli gestart met het lectoraat Innovatieve Biomonitoring.

Foto: Margje Voeten, lector Innovatieve Biomonitoring

Ook Naturalis Biodiversity Center participeert in het lectoraat, dat voorlopig voor vier jaar is ingesteld. 

Lectoraat Innovatieve Biomonitoring

Een lectoraat faciliteert en organiseert praktijkgericht onderzoek, van waaruit kennis gegenereerd wordt die weer terugvloeit naar de onderwijsprogramma's. Docentonderzoeker Margje Voeten is sinds 1 juli de lector van Innovatieve Biomonitoring. “De maatschappij heeft steeds meer aandacht voor biodiversiteit in onze leefomgeving; zowel in het water als in de groene natuur en in stedelijk gebied”, zegt ze. Haar lectoraat richt zich op het herkennen van specifieke diersoorten. “Daartoe behoren de zogeheten invasieve exoten, zoals rivierkreeften. Dat zijn soorten die van origine niet thuishoren in de Nederlandse natuur en daardoor het ecologisch evenwicht ernstig kunnen verstoren.” 

Automatische beeldherkenning en eDNA

De conventionele methoden om deze exoten op te sporen, zoals het organiseren van zoektochten door de natuur of het afslepen van een rivierbodem met sleepnetten, zijn arbeidsintensief. Via gespecialiseerde technologie kan het sneller én efficiënter. Voeten: “Ons lectoraat richt zich op twee specifieke technieken: de automatische beeldherkenning en het traceren van soorten via het environmental DNA, oftewel eDNA.” Zo bevat rivierwater DNA-sporen van de daarin voorkomende soorten en met het nemen van watermonsters is het mogelijk een goed beeld te krijgen van de aanwezige fauna. Met behulp van geavanceerde beeldherkenningssoftware is het bijvoorbeeld mogelijk een 'slimme' kooi te ontwikkelen die alleen afsluit als een bepaalde diersoort zich erin bevindt. “Zo is het mogelijk beverratten op een diervriendelijke manier te vangen.”

Dennenprocessierups

HAS Hogeschool werkt nauw samen met het bedrijfsleven en met regionale overheden zoals de provincie, gemeenten en waterschappen. “Daarmee brengen we de toepassingen in de praktijk én komen we tot een verdere doorontwikkeling van de technologie. Het is een wisselwerking.” Een voorbeeld is de bestrijding van de eikenprocessierups, een hardnekkig beestje met brandharen waarover deze zomer veel te doen is geweest. “Inmiddels dreigt ook de opkomst van de dennenprocessierups, die vanuit Frankrijk ons land onder meer binnenkomt via de import van dennenhout”, merkt de lector op. “Door zo'n importpartij te testen op eDNA kan gecontroleerd worden of er mogelijk larven van deze processierups aanwezig zijn.”

Versterking regionale economie

Het uitwisselen van kennis en ervaringen versterkt de regionale economie. Veel studenten vinden een studieplaats binnen bereisbare afstand van de HAS. “Daarnaast volgen ze een tweede stage in het buitenland.” Met deze inhoudelijke bagage, een combinatie van theorie en praktijkervaring, stromen de studenten na hun afstuderen het bedrijfsleven in. De hbo-opleiding Toegepaste Biologie is uniek in Nederland als een krachtige, praktijkgerichte studierichting binnen het hoger onderwijs. “Een groot deel van de afstudeerders vindt werk in het MKB en MKB-plus”, aldus Voeten. “Daarom vinden we het belangrijk om deel te nemen aan het ketennetwerk van RegioInBedrijf. De HAS Hogeschool is daarbij de sterke schakel tussen kennis en praktijk.”

Auteur: Hans-Jorg van Broekhoven