Zuid-Nederland strijdt tegen watertekort

Op 12 juni ondertekenden 19 partijen in Zuid-Nederland een intentieverklaring om de beschikbaarheid van voldoende schoon water grond- en oppervlaktewater voor langere termijn veilig te stellen. Hiermee gaan de partners gezamenlijk en structureel de strijd aan met toenemende watertekorten.

De hoger gelegen zandgronden in Noord-Brabant en Limburg kennen nu al regelmatig perioden van watertekort. Klimaatverandering zorgt voor meer neerslag in korte tijd (piekbuien), maar Nederland heeft ook steeds vaker te maken met warme, droge perioden die langer duren. Hierdoor staat de beschikbaarheid van voldoende schoon grond- en oppervlaktewater verder onder druk. Dat kan leiden tot grotere knelpunten voor landbouw, industrie, drinkwater, scheepvaart, natuur en recreatie en het stedelijk gebied. Het Deltaplan Hoge Zandgronden gaat deze ontwikkelingen tegen.
Groot economisch belang

“Een cruciale mijlpaal”, vindt Lambert Verheijen, dijkgraaf waterschap Aa en Maas en voorzitter van de Stuurgroep Deltaplan Hoge Zandgronden. “Met de gezamenlijke intentieverklaring onderstrepen we onze gezamenlijke strategie voor een klimaatbestendige watervoorziening. We tekenen voor het behoud en de ontwikkeling van het economisch potentieel van Noord-Brabant en Limburg. Voldoende grond- en oppervlaktewater is hier essentieel voor het toekomstperspectief van de landbouw en industrie en voor het behoud van unieke natuurlijke en landschappelijke kwaliteiten. Door de komende jaren te investeren en effectieve maatregelen te nemen, voorkomen we de extra droogteschade door klimaatverandering die alleen al voor de landbouw in Zuid-Nederland kan oplopen tot 75 miljoen euro per jaar.
Nationaal belang

Noord-Brabant en Limburg zijn van oudsher provincies met veel landbouw en industrie en daarmee van nationaal belang. Verheijen: “Vanuit een regionaal samenwerkingsproces hebben we met een brede maatschappelijke coalitie de problematiek van de hoge zandgronden op de kaart gezet. Hierbij hebben we nauw samengewerkt met de regio Oost-Nederland. De reservering van 60 miljoen euro in het nationale Deltaprogramma voor de watervoorziening op de hoge zandgronden (Zuid- en Oost-Nederland) is een kroon op ons werk. Deze cofinanciering is een solide basis voor de regionale investeringen die alle partners de komende jaren opnemen in hun beleids- en beheerplannen."
Zoetwaterstrategie

De watertekorten en klimaatverandering vragen om een nieuwe strategie voor de watervoorziening op de hoge zandgronden. Belangrijke onderdelen daarvan zijn het beter vasthouden van het beschikbare (grond)water, het optimaliseren van de wateraanvoer, water besparen en het beschikbare water slimmer benutten. Zelfs met die maatregelen zal er niet altijd voldoende water zijn. Dat vraagt om het accepteren van tekorten en ‘adapteren’. Dat laatste staat voor het aanpassen van bedrijfsvoering (bijvoorbeeld hergebruik van spoel- of afvalwater) en/of landgebruik (bijvoorbeeld andere, klimaatbestendige gewassen telen, of omzetten van naaldbos in loofbos).
Deltaplan Hoge Zandgronden

Met de intentieverklaring ondertekenen de provincies Noord-Brabant en Limburg, de waterschappen Aa en Maas, De Dommel, Brabantse Delta, Peel en Maasvallei en Roer en Overmaas, Rijkswaterstaat Zuid-Nederland, de landbouworganisaties ZLTO en LLTB, gemeente Breda, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Brabants Landschap, Limburg Landschap, Brabantse Milieufederatie, Stichting Milieufederatie Limburg en de drinkwaterbedrijven Brabant Water en Waterleidingmaatschappij Limburg de ambitie om, mits adequate cofinanciering vanuit het nationale Deltafonds, voor de 1e fase (2016-2021) 106 miljoen euro te investeren in maatregelen.
Meer informatie over de zoetwaterstrategie en het bijbehorende uitvoeringsprogramma is te vinden op www.deltaplanhogezandgronden.nl