Vreemdeling zonder vergunning in dienst? Wie betaalt de boete?

Op grond van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav) is het een werkgever verboden een vreemdeling in Nederland arbeid te laten verrichten zonder tewerkstellingsvergunning of gecombineerde vergunning.

Tewerkstellingsvergunning

Werkgever in de zin van de Wav is een breed begrip. Hieronder valt iedereen die een ander in het kader van ambt, beroep of bedrijf arbeid laat verrichten. Niet (meer) relevant is of sprake is van een arbeidsovereenkomst of gezagsverhouding; alleen het feit dat er in opdracht of ten dienste van de werkgever arbeid wordt verricht, is voldoende.

Boete

Indien de Wet arbeid vreembelingen niet wordt nageleefd, kan een bestuurlijke boete opgelegd worden. Deze kan worden opgelegd aan meerdere schakels in de keten van opdrachtgever, aannemer en onderaannemer(s). Iedere werkgever is zelfstandig verantwoordelijk voor de naleving van de vergunningsplicht, in die zin dat iedere schakel in de keten een eigen verantwoordelijkheid heeft om na te gaan of er een geldige tewerkstellingsvergunning is.

In oktober 2015 heeft een wijziging van de Beleidsregels weliswaar geleid tot een verlaging van de het normbedrag (€ 12.000 is geworden € 8.000), maar het bedrag van € 8.000 per overtreding is nog altijd zeer fors.

Verhaalsbeding

Overeenkomsten bevatten vaak een beding om de opgelegde boete wegens niet-naleving van de verplichtingen uit de Wav te kunnen verhalen op de (onder)aannemer. Aan de Hoge Raad is de vraag voorgelegd of een dergelijk beding nietig of vernietigbaar is wegens strijd met de wet, de openbare orde of de goede zeden.

Nee (!) zo oordeelde de Hoge Raad in zijn arrest van 11 december 2015. Een dergelijk verhaalsbeding doet als zodanig geen onaanvaardbare afbreuk aan het doel of de strekking van de Wav. De Wav bevat geen verbod om een verhaalsbeding overeen te komen, noch een verbod om een Wav-boete op een ander te verhalen en verzet zich niet ertegen dat een werkgever de zorg voor de nakoming van de Wav-verplichtingen bij een derde legt, noch dat deze derde uit hoofde van wanprestatie aansprakelijk kan zijn indien deze in die contractuele verplichtingen tekortschiet.

Eigen verantwoordelijkheid

In verhouding tot het bestuursorgaan blijft iedere ‘werkgever’ in de keten zelf verantwoordelijk voor naleving van de Wav en ondergaat ook het totaal aan op te leggen boeten geen verandering. De ‘financiële prikkel’ van de boete wordt echter (indirect) geconcentreerd bij de werkgever lager in de keten, die dus mede ten behoeve van de werkgever(s) hoger in de keten, de naleving van de Wav bij de uitvoering van de door hemzelf aangenomen werkzaamheden moet bewaken.

Tot slot

Een beroep op het verhaalsbeding slaagt niet altijd. Onder omstandigheden kan een beroep daarop naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn, bijvoorbeeld indien de verhaalzoekende partij zelf een ernstig verwijt kan worden gemaakt van de tewerkstelling zonder vergunning. Ook kan een verhaalsbeding nietig zijn, indien het bedoeld is om het incasseren van boete doelbewust te frustreren of te vrijwaren tegen doelbewuste wetsschendingen.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Legal Team van Rijppaert & Peeters Advocaten.