Projectteams in 'mindful' werkomgeving verhogen hun succeskans

Innovatieteams zijn succesvoller als hun werkomgeving 'mindful' is waardoor zij in staat zijn probleemsituaties op te lossen, zo blijkt uit recent promotie-onderzoek van TNO-er Peter Oeij.

De faalkans van innovatieprojecten daalt hierdoor en daarmee kunnen desinvesteringen worden verkleind. De slaagkans van innovatieprojecten neemt toe.

Nadruk op teamdynamiek

Voor zijn promotieonderzoek bestudeerde Peter Oeij 18 projectteams en hun innovatieprojecten. De nadruk lag op teamdynamiek. Hoe gaan teams om met kritieke incidenten in hun project, die aanleiding kunnen vormen voor falende projecten? En dus mislukte innovaties. De promovendus stelde vast dat twee kenmerken de kans op succes vergroten. Dat is ten eerste de aanwezigheid van een 'mindful' werkomgeving. Dat wil zeggen een teamklimaat waarin sprake is van vier factoren. Allereerst psychologische veiligheid, om fouten te mogen maken. Daarnaast een teamleerklimaat, waarin kan worden geëxperimenteerd. Verder is inspraak over de gang van zaken van teamleden ('team voice') belangrijk. En vervolgens dient leiderschap in staat te zijn synergie te halen uit soms tegenstrijdige belangen, zoals: wees vernieuwend, maar let op de centen.

Mindful werkomgeving

Als zo'n 'mindful' werkomgeving aanwezig is, vergemakkelijkt dat probleemoplossend gedrag van teamleden. Dit probleemoplossend gedrag is een veerkrachtige manier om kritieke incidenten aan te pakken. In jargon heet dat 'innovation resilience behaviour' en het bestaat uit vijf principes. Wees alert op 'zwakke' signalen dat je project fout loopt. Trek niet te snel conclusies, maar bekijk de zaak van alle kanten. Verbindt het doel van het projectteam aan het doel van de hele organisatie. Als het project over een andere boeg moet, doe dat dan ook. Geef voorrang aan expertise boven rang. Met deze vijf principes, die Oeij ontleende aan de wereld van crisismanagementteams en veiligheidsteams, blijken teams beter in staat hun projectdoelen te realiseren, en daardoor hebben ze een hogere kans op innovatiesucces.

Proefschrift leidt tot 'tool'

Naast het onderzoek zelf, waaraan onder meer KPN Consulting, Unilever, NXP Semiconductors (nu Ampleon), Rijkswaterstaat en TNO zelf meededen, biedt het proefschrift een 'tool' aan. Daarmee kunnen teams hun eigen 'mindful' werkomgeving en 'innovation resilience behaviour' in kaart brengen. Oeij beveelt aan zowel organisatorische condities te scheppen waarin teams succesvol kunnen innoveren, als gedrag en competenties te versterken waardoor teams beter worden in problemen oplossen.

Peter Oeij promoveert op 25 januari aan de Open Universiteit Nederland.