RWS en Marsaki verwarmen huizen met ijs

Je woning verwarmen of koelen met energie die wordt opgewekt door bevriezing. Het klinkt gek, maar het is zeer energiezuinig. Woningcorporatie RWS en Marsaki passen deze vinding toe in Goes.

Voor de jaarwisseling trekken de eerste bewoners in de 21 nieuwbouwwoningen in Goes-West met een ondergrondse ijsbuffer in de tuin. ‘Het ijs van Columbus’, zo heet het project van woningcorporatie RWS en projectmanagementbureau Marsaki, in samenwerking met energiebedrijf Delta. De naam 'Het ijs van Columbus' is niet voor niets gekozen, want het gaat om een slimme vinding.

Beheersbare energierekening

De huurders profiteren: zij hebben een stabiele energierekening. “Ze worden minder afhankelijk van gas, en van de wispelturige gasprijs”, zegt Maarten Sas, directeur van RWS. “Zo stabiliseren we de huurlasten.” Uiteraard zijn de huizen ook een stuk beter voor het milieu. “De uitstoot van CO2 is 70 procent lager dan bij een standaardhuis met een cv-ketel”, zegt Sas.

Zonnepanelen

De huizen hebben zonnepanelen op het dak. Die worden gebruikt om het huis van energie en warmte te voorzien. Daarnaast slaan de panelen energie op in de ondergrondse ijsreservoirs. Dat doen ze door het ijs te verwarmen. Het ijs wordt daardoor water, en dat water wordt geleidelijk steeds warmer.

Het water wordt vervolgens gebruikt om het huis te verwarmen en te zorgen voor warm tap- en douchewater. De ijsbuffer koelt daarbij geleidelijk af. Zelfs koud water levert nog energie op die gebruikt kan worden om het huis te verwarmen. En – nu komt het – op het moment dat er zoveel warmte aan het water is onttrokken dat de buffer bevriest, levert dat ontzettend veel energie op. Die kan gebruikt worden om het huis te verwarmen in de winter, maar ook om te koelen in de zomer.

Warmte uit ijs

“De hoeveelheid energie die vrijkomt bij de kristallisatie van ijs, is even groot als de energie die het kost om water te verwarmen van nul tot tachtig graden”, verklaart Walter Koens, projectmanager bij Marsaki. Maarten Sas vult aan: “Je kunt het vergelijken met je koelkast of diepvries. Van binnen is die koud, maar aan de achterkant voel je warmte vrijkomen.”

“Juist de combinatie van de zonnepanelen en de ijsbuffer zorgt dat dit systeem heel goed presteert”, zegt Koens.

Dit ijsbuffersysteem van de Duitse firma Solareis is nog niet eerder op deze schaal bij woningen toegepast. In Duitsland wordt het vooral bij grotere gebouwen gebruikt. In Goes-West kan het systeem worden uitgeprobeerd en verder worden verbeterd, zodat het vanaf 2017 ook op grotere schaal in woonwijken kan worden gebruikt. Marsaki en RWS delen de ervaringen via het Smart Energy Collective.

Proeftuin Goes-West

Goes-West is één van de proeftuinen van dit Smart Energy Collective, waar samengewerkt wordt met Delta en DNWB. RWS en Marsaki experimenteren er niet alleen met de ijsbuffers, maar ook met onder andere warmte- koudeopslag en zeer goed geïsoleerde woningen met zonneboilers. “Zo kunnen we verschillende oplossingen in dezelfde wijk met elkaar vergelijken”, zegt Koens.

De belangstelling voor de 21 innovatieve woningen met ijsbuffers in Goes-West is enorm. Maar liefst 1700 huurders hadden interesse. Sas: “Het is een combinatie van de woningen, de wijk en het ijsbuffersysteem die dit project zo aantrekkelijk maken.”

Durven innoveren

RWS en Marsaki werken in tal van projecten samen, en dat bevalt goed. “RWS is een corporatie die nuchter is, maar wel dingen aandurft”, zegt Koens. “Marsaki kan buiten de randjes kijken”, zegt Sas op zijn beurt. “Ze adviseren heel goed, met oog voor de risico’s. Ze zijn goed in innovatie, maar zonder onaangename financiële verrassingen.”

Auteur: Marten van de Wier