Vragen en antwoorden over Russische handelsboycot

Rusland heeft als reactie op de Westers sancties tegen het land een importverbod ingesteld op agrarische producten. ZLTO zet de belangrijkste vragen én antwoorden voor u op een rij over dit verbod.

Waarom heeft Rusland een boycot ingesteld?

De Russische maatregel is een reactie op de sancties die Europa en Amerika vorige week afkondigden. Brussel en Washington willen de Russische economie treffen, vanwege het annexeren van de Krim en de steun van Rusland aan de separatisten in Oost-Oekraïne.

Welke producten worden geblokkeerd?

Op donderdag 7 augustus (12.00 uur) heeft Rusland de ‘zwarte lijst’ bekend gemaakt van agrarische producten uit EU-landen, waaronder Nederland. Voorlopig worden deze producten bij de grens geblokkeerd. Het verbod geldt voor 1 jaar met ingang van donderdag 7 augustus.

Wat houdt de boycot in?

Landen die sancties tegen Rusland hebben mogen geen vlees, vis, noten, melkproducten en groente en fruit meer exporteren naar Rusland. Het gaat om Australië, Canada, de landen in de Europese Unie en de Verenigde Staten.

Wat vindt (Z)LTO van de boycot?

(Z)LTO steunt het beleid van de Nederlandse overheid en benadrukt dat diezelfde overheid ook consequent moet zijn in het opvangen van dit beleid. Vanwege de omvang van de export, zijn de gevolgen voor de land- en tuinbouwsector groot. Zowel voor de afzet van producten als voor de prijzen op de Europese markt. Die zullen waarschijnlijk dalen als gevolg van de overschotten.

Wat gaat (Z)LTO nu doen?

Wij gaan samen met ketenpartijen en andere belangenbehartigers onderzoeken op welke manier de gevolgen voor de Nederlandse boeren en tuinders opgevangen kunnen worden. Maandag 10 augustus hebben we een overleg met VNO/NCW en MKB Nederland om als gezamenlijke ketenpartijen een gemeenschappelijke aanpak af te spreken.

Doel van dit overleg is om afspraken te maken om te voorkomen dat prijzen enorm gaan dalen. Het stabiliseren van de marktprijs is één doel van LTO. Komende week sluit (Z)LTO aan bij overleg in Brussel om ter verkennen welke mogelijkheden er zijn voor compensatie van boeren. Dat is ons tweede streven.

Wat zijn de gevolgen voor agrariërs?

De gevolgen voor de sector zijn groot. Voor individuele ondernemers of regio’s is dat lastig in te schatten. Dat heeft te maken met de grilligheid van de markt en de wisselende dagprijzen. Daarnaast weten we niet welke ondernemers handelsafspraken met Rusland hebben.

Gaan de prijzen van agrarische goederen in Nederland nu omlaag?

We willen de prijzen van onze producten reëel houden. Lage prijzen lijken leuk voor onze mede-Nederlanders, maar hebben verstrekkende gevolgen voor de ondernemers. Door reële marktprijzen te blijven betalen voor onze producten, houden we onze economie draaiende.

Wat zijn de gevolgen voor mijn regio?

Het is lastig om in te schatten wat de gevolgen voor een specifieke regio zijn. Dat heeft te maken met de grilligheid van de markt en de wisselende dagprijzen. Wellicht kunnen handelshuizen, veilinghuizen of telersverenigingen hier meer over zeggen.

Wat gaat er met de producten gebeuren?

Dat is nu nog niet te zeggen en hangt ook van het product af. Sommige producten kunnen worden opgeslagen.

Waarom wil (Z)LTO dat de overheid ingrijpt?

De overheid kan crisismaatregelen treffen en ons toestemming geven om prijsafspraken te maken voor de producten.

Hoeveel wordt er geëxporteerd naar Rusland?

De totale Nederlandse export van de land- en tuinbouwsector in 2013 had een waarde van 78 miljard euro. Hiervan gaat 1,5 miljard euro naar Rusland. De uitvoer van Nederlandse zuivel neemt daarbinnen het belangrijkste deel voor haar rekening met 300 miljoen euro, gevolgd door vleesexport met een totale omvang van 137 miljoen euro. Het aandeel groenten is goed voor een totale Nederlandse exportomvang van 86 miljoen euro. En fruit en noten zijn samen goed voor 52 miljoen euro aan export naar Rusland.

Met 573 miljoen euro besloeg de agrarische export naar Rusland in de periode van januari tot en met mei 2014 2% van de totale export van Nederlandse landbouwproducten. Vorig jaar waren er in het Nederlandse bedrijfsleven bijna 4.000 bedrijven die goederen aan Rusland verkochten. Van die bedrijven is 40 procent een (groot)handelsbedrijf.

Wat kan (Z)LTO voor haar leden doen?

Het belangrijkste wat we nu kunnen doen is actie ondernemen om de gevolgen van de boycot op te vangen. En dat is waar we nu hard aan werken.

Wie voert het woord namens (Z)LTO?

Het is een landelijke aangelegenheid en daarom is LTO Nederland-voorzitter Albert Jan Maat de woordvoerder. Voor de regionale media staan ook de provinciale voorzitters de media te woord. Dit doen zij wel met het landelijke verhaal.

Hoe ziet de ondersteuning in de toch al moeilijke glastuinbouwsector eruit?

LTO Glaskracht Nederland draait volop mee in het LTO-crisisteam. De marktsituatie van glasgroenten verdient speciale aandacht van de specialisten van LTO Glaskracht Nederland. Zij vormen een onderdeel van de totale LTO-inzet in Brussel en Den Haag.

Zijn plantuien en plantjes daarvan ook uitgesloten?

Voorlopig staat plantmateriaal, poot- en zaaigoed niet op de ‘zwarte lijst’.

Vallen champignons ook onder de boycot?

Paddenstoelen zijn een G&F-product, en vooralsnog gaan we ervan uit dat de boycot ook geldt voor verse en ingevroren paddenstoelen. Dat is echter nog niet volledig bevestigd, en paddenstoelen worden op de huidige zwarte lijst niet specifiek benoemd.

Valt de boycot onder het ondernemersrisico?

Op deze vraag is nog geen antwoord bekend. Wel heeft Rabobank Agri & Food aangestipt dat dit niet onder het normale ondernemersrisico - zoals slecht weer - kan vallen, maar zeker is nog niets.