Wettelijke rente, hoe zit dat ook al weer?

In handelsovereenkomsten staat vaak opgenomen dat de afnemer wettelijke rente moet betalen als hij de rekening niet op tijd betaalt. Maar wat te doen als die situatie zich echt voordoet?

In gebreke stellen nodig?
Allereerst moet u nagaan of het dan noodzakelijk is om de wanbetaler in gebreke te stellen en aan te zeggen dat hij die wettelijke rente zal moeten gaan betalen.

•    Wanneer het gaat om overeenkomsten tussen twee partijen die bedrijfsmatig handelen (rechtspersonen of natuurlijke personen handelend in beroep of bedrijf) is dat niet nodig. In dat geval is er sprake van wettelijke handelsrente ex 6:119a BW. Deze hoeft u niet aan te zeggen en er is geen ingebrekestelling vereist.
•    Bij overeenkomsten met consumenten is dat anders. Hier is het wel noodzakelijk om de wanbetaler in gebreke te stellen en hem aan te zeggen dat hij die wettelijke rente zal moeten gaan betalen. Alleen als de overeengekomen betaaltermijn uitdrukkelijk als een fatale termijn is overeengekomen is dat niet nodig (een fatale termijn heeft een exact aan te wijzen beginpunt, bijvoorbeeld de dag van aflevering, de datum vermeld op de factuur, enz).

Berekenen van de wettelijke rente
Om de hoogte van de wettelijke rente te kunnen berekenen moet u natuurlijk eerst bepalen over welke periode u die kunt gaan berekenen.

Voor het moment dat de wettelijke rente in werking treedt gelden de volgende wettelijke richtlijnen:
•    de handelsrente treedt in werking op de dag nadat de betaaltermijn is verstreken die in de overeenkomst (of in de algemene voorwaarden waar deze onder valt) is vastgelegd.
•    Als er geen uiterste betaaltermijn is vastgelegd, bepaalt de wet dat deze dertig dagen na ontvangst van de factuur is verstreken.
•    Als ook niet duidelijk is wanneer de factuur is ontvangen, dan gaat de wet uit van dertig dagen na de dag van ontvangst of afronding van de prestatie.
•    Wanneer er in de overeenkomst een termijn is afgesproken waarbinnen de prestatie of levering moet worden aanvaard, dan gaan de dertig dagen tellen vanaf het moment dat deze termijn ongebruikt is verstreken of nadat de prestatie binnen die termijn is goedgekeurd.

Wat geldt bij deelbetalingen?
De wettelijke rente mag u berekenen tot aan de dag dat het gehele bedrag van de vordering is voldaan. Bij een deelbetaling moet u deze in mindering brengen op het verschuldigde bedrag. De wettelijke regeling schrijft voor dat zo'n deelbetaling in vaste volgorde als volgt wordt verrekend met de openstaande posten:
•    eerst als betaling van de verschuldigde kosten
•    vervolgens als betaling van de wettelijke rente die al is ontstaan
•    daarna als aflossing op de hoofdsom
•    en ten slotte om de dan de nog lopende rente te voldoen.

Actuele hoogte wettelijke rente
De wettelijke rente wordt per halfjaar door het ministerie van Financiën vastgesteld. Sinds 1 januari 2012 bedraagt deze 8% voor handelstransacties en 4% voor consumententransacties.

Als u meer wilt weten over het innen van wettelijke rentes kunt u contact opnemen met de juristen van De Raadgevers