EU onderzoekt: afvallen met maaltijdvervangers is veilig

Afvallen met shakes of andere maaltijdvervangers is populair. Vooral in aanloop naar de zomer, zo valt op te maken uit trends binnen zoekmachine Google.

In de maand mei zijn de meeste Nederlanders op zoek naar maaltijdvervangers in de strijd tegen overtollige kilo’s¹. Op een goede tweede plaats komt de periode rond de jaarwisseling, die gedreven wordt door goede voornemens.

Maar is het veilig en gezond om maaltijdvervanger te gebruiken? 

De Europese Unie vraagt als het gaat om voedsel en veiligheid advies aan de Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA). Dit onafhankelijke agentschap doet onderzoek en rapporteert conclusies en aanbevelingen naar de Europese Unie.

Op die manier maakt de Europese Unie wetgeving die gebaseerd is op solide wetenschappelijk onderzoek. Dit alles met als doel de consument te beschermen.

Ook in het geval van maaltijdvervangers heeft de EFSA onderzoek verricht. Verschillende onderzoeksresultaten en rapporten van de afgelopen jaren werden geraadpleegd en beoordeeld. De EFSA concludeert dat wetenschappelijk en klinisch bewezen is dat maaltijdvervangers “veilig, effectief en gezond” zijn als methode om af te vallen - ook op lange termijn².

Wettelijke eisen

De Europese Unie heeft deze conclusie over maar stelt eisen alvorens fabrikanten deze claims mogen maken. Binnen de categorie “veilig, effectief en gezond” vallen alleen volwaardige maaltijdvervangers die aan wettelijke eisen voldoen³:

1. Tussen de 200 en 250 Kcal per maaltijd;
2. Minimaal 1 gram linolzuur (een essentieel omega-6 vetzuur);
3. Tussen de 25 en 50% van de calorieën uit eiwit;
4. Maximaal 30% van de calorieën uit vet;
5. Minimaal 30% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 22 vitaminen en mineralen.

Veilige en effectieve manier

“Er zijn veel verschillende producten op de markt. Maar lang niet elke shake of reep voldoet aan de wet. Dat is echter wel noodzakelijk als je op zoek bent naar een veilige en effectieve manier om af te vallen”, vertelt Robert-Jan Lankhorst van Shakeplus, fabrikant van maaltijdshakes op natuurlijke basis.

“We zijn blij dat de overheid erkent dat afvallen met maaltijdvervangers veilig, effectief en gezond is”, vervolgt Lankhorst. Maar de wetgeving is complex en niet erg toegankelijk voor de consument. Veel mensen weten niet dat de overheid eisen stelt aan maaltijdvervangers. Hierdoor kunnen mensen aan de slag gaan met producten die niet geschikt zijn. Denk aan producten die te veel of te weinig eiwit bevatten of niet voldoende omega-6 linolzuur. De wettelijke eisen zijn er om te zorgen dat je lichaam voldoende bouw- en voedingsstoffen binnen krijgt. Als je producten koopt die niet voldoen dan kan dat risico’s met zich mee brengen. Er worden veel verschillende producten verkocht in het kader van afvallen. Veel mensen kiezen voor bv. eiwitshakes of eiwitrepen. Deze producten zijn echter bedoeld als supplement voor sporters. Ze zijn ongeschikt om mee af te vallen omdat het geen volwaardige maaltijdvervangers zijn.

Eisen

De eisen voor maaltijdvervangers zijn in 2016 aangescherpt en het is interessant om te zien welke merken zich gaan inspannen om aan de eisen te voldoen. Fabrikanten hebben tot 14 september 2019 de tijd om alles op orde te hebben, daarna verloopt de overgangsregeling zoals die voorlopig is ingesteld.

Wil je afvallen en daarbij maaltijdvervangers gebruiken? Informeer dan altijd bij de verkoper of webwinkel of het product wel of niet voldoet aan de eisen. Het kan helpen om te verwijzen naar EU verordening 2016/1413.

Bronnen (3)

1. Google trends https://trends.google.com/trends/explore?date=2016-01-01%202016-12-31&q=afvallen%20met%20shakes
2. EFSA http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2010.1466/epdf (o.a. pagina EU verordening 2016/1413 
3. http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R1413&from=NL (bijlage)